Page 177 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма

Beton va g‘ishtli lizimetrlar

Qishloq xo‘jaligida eng keng tarqalgan va qo‘llaniladigan
lizimetrlardan biri beton va g‘ishtli lizimetrlar hisoblanadi. Bu

lizimetrlar deyarli barcha rivojlangan davlatlardagi qishloq xo‘jalik

ilmiy tadqiqot institutlari va oliygohlardagi o‘quv tajriba xo‘jaliklarida
mavjud.

Bu xildagi lizimetrlar boshqa turdagi lizimetrlarga nisbatan tannarxi

arzon, qurilish konstrukturasi sodda, foydalanish uchun qulay
hisoblanadi. O‘z navbatida beton va g‘ishtli lizimetrlarning ham ko‘plab

turlari mavjud. (15-rasm)

15-rasm. Yangi Aleksandriya qishloq xo‘jalik

institutining lizimetrlari

Bu turdagi lizimetrlar dastlab 1903 yili P.F.Varakov loyihasiga
ko‘ra qurilgan.

Dastlab uzunligi 20 metr, kengligi 4 metr, chuqurligi 2 metr bo‘lgan

xajmda tuproq sig‘imiga ega bo‘lgan chuqurlik tayyorlab qo‘yiladi.
So‘ngra uning tubiga 0,6 metr qalinlikda beton yotqizilgan, uzunligi 1,5

metr, eni 1 metr o‘lchamdagi ikki qator massiv holatda bo‘ladi. Har bir
3
bunday massivda hajmi 1 m (1x1x1) o‘lchamdagi 12 tadan beton
lizimetrlar bo‘ladi. Lizimetrlarning tagi va yon devorlarining qalinligi

177