Page 27 - บทความรู้สุขภาพจิต ปี2558
P. 27
เรื่องเลา: กรณีศึกษา เลี้ยงลูกอยางไรเสี่ยงตอไอคิวอีคิวต่ํา
สุดา ยุทธโท เบญญาภา สมลักษณ
ผูปวยหลายรายที่มีปญหาซับซอน ควรไดรับการติดตามดูแลตอเนื่องที่บาน ดั่งเชนผูปวยราย การดําเนินชีวิตของครอบครัวและการเลี้ยงดูลูก ในปจจุบันมีแนวโนมที่จะสงผลใหเด็กกลายเปนคนที่มี
นี้เปนผูปวยนอก โรงพยาบาลจิตเวชแหงหนึ่ง ผูปวยชื่อนางวี ใจนอย (นามสมมุติ) อายุ 65 ป น้ําหนัก 64 ไอคิวอีคิวต่ําลงจริงหรือ? ลองคนหาวิธีการเลี้ยงดูของคุณวาเปนแบบนี้หรือเปลา?
กิโลกรัม อาชีพวางงาน เชื้อชาติ ไทย การศึกษา ประถม ศาสนาพุทธ สถานภาพ หมาย บานเดิมอยู จังหวัด
ลพบุรี การวินิจฉัยโรค Major Depressive Disorder เปน DM, HT, ไขมันสูง นาน 2 ป รักษาโรงพยาบาล ๑. เลี้ยงแบบสบายเกินไป จะมีผลทําใหเด็กขาดความอดทน ไมใชความพยายามของตนเอง
ทั่วไปแหงหนึ่งในจังหวัดสงขลาสม่ําเสมอ อาชีพรับจางซักผา ตอมาเปนแมบานของโรงพยาบาลแหงหนึ่งใน แกปญหาเองไมได เวลาเผชิญกับความลําบากจะยอมแพงายๆ
จังหวัดสงขลา วันละ 100 บาท ทําวันเวนวัน มีลูก 3 คน อยูตางจังหวัด ติดตอลูกสาวได แตลูกสาวไมมาเยี่ยม
คิดวาปวยเล็กนอย สามีเสียชีวิตนานแลว จากเรือถูกโจรปลน ๒. เลี้ยงแบบไมใหชวยเหลือตนเอง แมแตเรื่องเล็กๆนอยๆ จะทําใหเด็กกลายเปนคนแกปญหาไมเปน
ขาดความสามารถในการปรับตัวใหเหมาะสมกับสังคมหรือสถานการณรอบขางที่เปลี่ยนแปลง
อาการสําคัญ คิดมาก นอยใจงาย กลัวตาย ไมกลาเขาใกลคนใสชุดสีดํา ไมกลาอยูคนเดียว
มีอาการ มา 1 เดือน นอนสะดุงบอย เครียด คิดวาตนเองไรคา ทอแท หมดกําลังใจ ไมมีใครสนใจ ไมมีใครรัก ๓. เลี้ยงแบบโตไมสมวัย พอแมที่มักจะปลอยใหลูกมีพฤติกรรมแบบเด็ก ทั้งๆที่เขาสูวัยรุน จะทําให
เพราะปวยหลายโรค อายุมาก คนอื่นเขารังเกียจ ผล2Q 2 คะแนน 9Q 16 คะแนน เมื่อ 10 ปกอน รับจางที่ เด็กไมมีวุฒิภาวะ ใชชีวิตเรื่อยเปอย ขาดความกระตือรือรน และไมมีแรงจูงใจที่จะพัฒนาตัวเอง
บานแหงหนึ่ง เจาของบานมีหลายคน หลายวัย หลายอารมณ ทุกคนจะปลดปลอยอารมณลงไปที่ผูปวย เชน
ขวางปาจาน ชามใสอาหาร ใสผูปวย จนอาหารหกเละเทอะ ผูปวยก็ตองทําความสะอาดเศษอาหาร ดุดาใหเสีย ๔. เลี้ยงแบบเนนเรียนมากเกินไป เด็กที่มัวแตใชเวลาสวนใหญไปกับการเรียนพิเศษก็จะขาดทักษะ
ๆหาย ๆ รุนแรง ตลอด ผูปวยไมไดแสดงความไมพอใจใหนายจางเห็น ไดแตทนแลวก็ทน ทําใหเปนคนเงียบ อื่นๆ เชน การเขาสังคม ดนตรี กีฬา เด็กบางคนที่พึ่งคุณครูหรือพอแมมากเกินหรือพอแมชวยทําการบาน
นิ่งเฉย ไมคอยพูดกับใคร ขณะอยูคนเดียวรูสึกกลัว ผวา วังเวงในบาน เครียด ซึมเศรา ไปรักษาที่คลินิก เปน ก็มักจะติดนิสัยพึ่งพาผูอื่น และไมขวนขวายหาความรูดวยตนเอง
โรคซึมเศรา ทํางานได 7 เดือน ลาออกมาเชาบานอยูคนเดียว ๕. เลี้ยงแบบใชความรุนแรง เด็กที่ถูกกระทํารุนแรงไมวาทางวาจาหรือทางกาย จะเกิดความรูสึก
ปจจุบันวางงาน อยูคนเดียว ลูกๆไมมาดูแล แมยามปวยไข หรือไดรับการผาตัด เพื่อนบาน วิตกกังวล กลัว กดดัน เครียด โกรธ อยากแกแคน เด็กบางคนถึงขั้นคิดหนีออกจากบาน หรือจมอยูกับความ
เซ็นยินยอมเขารักษาในโรงพยาบาล และชวยกันบริจาคคารักษา คาเดินทางมาพบแพทยทุกครั้ง อาหารแต ทุกขเปนเวลานาน อารมณเสียงาย ยิ่งถาเด็กที่อยูในครอบครัวที่มีแตการใชความรุนแรง เห็นพฤติกรรมรุนแรง
ละวันไมมีจะรับประทาน เพื่อนบานแบงให ไดกินบาง ไมไดกินบาง น้ําหนักตัวลดลง เดือนละ 1 กิโลกรัม ของผูใหญ หรือเคยถูกกระทํารุนแรงทางกาย จะเลียนแบบและมีพฤติกรรมใชความรุนแรงมากกวาเด็ก
เพื่อนบานจะมาดูที่หองเปนชวงๆ เนื่องจากมักจะเก็บตัวอยูในหองคนเดียวเกือบตลอด นาน ๆจึงจะลงไป ที่เติบโตมาในครอบครัวที่ไมมีการใชความรุนแรง
พูดคุยกับเพื่อนบานบาง เพื่อนบานอาชีพขายของหาบเร ถั่วตม เผือกมัน ไขปง ผลไม แตละคนก็กลับมาบาน
ตอนเย็น ๆ หรือบางวันก็มืดค่ํา ชวงกลางวันผูปวยจะอยูคนเดียว ๖. เลี้ยงดวยทีวีหรือแท็บเล็ต เด็กเห็นภาพความรุนแรงหรือพฤติกรรมไมเหมาะสมผานทางโทรทัศน
หรือแท็บเล็ต วันละหลายๆ ครั้ง จะสงผลตอการเลียนแบบพฤติกรรม และความฉลาดทางอารมณของเด็กทั้ง
ไดรับยา Fluoxetine 20 mg 1 mg 1เม็ด หลังอาหารเชา T5 1 เม็ด 2 ครั้ง หลังอาหารเชา ทางตรงและทางออม เห็นภาพการดื่มเหลา สูบบุหรี่ การฆากัน การฆาตัวตาย บอยครั้ง จึงไมแปลกใจวา
เย็น D5 1 เม็ด กอนนอน ไดสงเสริมการเห็นคุณคาในตนเอง เนนใหผูปวยเขาใจความรูสึกที่ดีของตนเอง วา ทําไมเด็กสมัยนี้ ถึงดื่มแอลกอฮอลและสูบบุหรี่เร็ว และมีพฤติกรรมกาวราวรุนแรง ถาจะใหดีพอแมหรือผูเลี้ยง
ตนเองมีคุณคา มีความสามารถ มีความสําคัญ ปรับเปลี่ยนความคิดโดยการสรางความหวัง สรางแรงจูงใจในตน ควรใชโทรทัศนเปนเครื่องมือสรางไอคิวอีคิวใหสูงขึ้นดวยการนั่ง ดูโทรทัศนพรอมเด็ก เพื่อจะไดแนะนําในสิ่งที่
ถูกที่ควร และเปดโลกทางความคิดดวยการเลือกดูรายการที่มีสาระมากกวาบันเทิง
ถาพอแมหรือผูเลี้ยงรูอยางนี้แลว ยังคงจะทําแบบเดิมไหม? หรือวาจะลองเปลี่ยนวิธีการเลี้ยงดูใหม
โดยเริ่มตนจากครอบครัว ใชเวลารวมกัน ผูกพันดวยความรัก ความรูสึกดี ๆ การใชคําพูดที่ดีตอกัน ฝกใหเด็ก
รับผิดชอบและลงมือทําดวยตนเอง พอแมหรือผูเลี้ยงดูคอยสนับสนุนและใหกําลังใจ ลดความคาดหวังแตให
เกียรติและการยอมรับแทน
20 บทความความรู้สุขภาพจิต
จาก การประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพนักสื่อสารสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต ปี 2558