Page 29 - บทความรู้สุขภาพจิต ปี2558
P. 29

เศรา...แลวไง                                                                                            สถานการณของกลุมชาติพันธุที่ผานมา


                                                                                              ศิริจันทร  สุขใจ                                                                                                นายชูพงษ  สังขผลิพันธ

                               ปจจุบันนี้ตองยอมรับวา “โรคซึมเศรา” เปนปญหาดานสาธารณสุขที่สําคัญและไดรับความ                                     การพัฒนาประเทศในรอบ 20 ปที่ผานมา ปรากฏวาสวนใหญไดเนนหนักการขยายฐานและ
                 สนใจจากคนในสังคมกันมาก แตจะมีสักกี่คนที่เขาใจและรูเรื่องโรคซึมเศราไดอยางถูกตอง หลายคนไมกลาที่จะ               อัตราการเจริญเติบโตทางดานเศรษฐกิจ ซึ่งไดสงผลกระทบทางดานสังคม การเมือง และการ
                 ไปตรวจที่โรงพยาบาลจิตเวชกลัวถูกมองวาเปน “บา” แตกลับไมกลัววาถามีอาการซึมเศรามาก ๆ อาจจะทํา                      ปกครองหลายดาน และจะเห็นไดวาผลของการพัฒนาเศรษฐกิจนั้นยังไมไดกระจายไปสูคนสวนใหญเทาที่ควร

                 รายตัวเองหรือฆาตัวตายได                                                                                             กอใหเกิดปญหาตามมาดังนี้
                               โรคซึมเศรา ไมใชโรคจิต  สามารถรักษาหายได สาเหตุการเกิดโรคไมทราบแนชัดวาเกิดจาก                             1.  สภาพโครงสรางสังคม ยังมิไดรับการพัฒนาใหสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงทางดานเศรษฐกิจ

                 อะไร  แตมีปจจัยที่เกี่ยวของคือ เปนโรคที่มีความผิดปกติของสารสื่อประสาทในสมองบริเวณสวนที่เกี่ยวของ                 กลาวคือการเปลี่ยนแปลงโครงสรางของระบบเศรษฐกิจ ทําใหฐานอุตสาหกรรมขยายตัวขึ้นอยางรวดเร็วในเขต
                 กับการควบคุมและการแสดงออกของอารมณ  พันธุกรรมเปนปจจัยหนึ่งทําใหเกิดโรคซึมเศรา  หรือเหตุการณ                       เมือง โดยเฉพาะในกรุงเทพมหานคร ขณะเดียวกันระบบการผลิตของภาคเกษตรในชนบทก็ไดเปลี่ยนแปลงไป
                 ที่กอความเครียดในชีวิต                                                                                                จากการผลิตเพียงพออยูพอกินมาเปนการผลิตเพื่อการคาและรายได เปนผลใหเกิดกลุมบุคคลอาชีพใหมหลาย

                 อาการสําคัญ                                                                                                            ประเภทขึ้น ทําใหความสัมพันธระหวางคนในสังคมเปลี่ยนแปลงไป และเกิดความไมสมดุล เกิดปญหาความ
                                                                                                                                        เหลื่อมล้ําเหลานี้ได
                 1. มีอารมณเศรา  อารมณเศรามีเกือบตลอดวันและเปนทุกวัน  บางวันอาจเปนมากบางวันอาจเปนนอย
                                                                                                                                               2.  ระบบการเมือง การปกครอง ถึงแมจะมีวิวัฒนาการมาตั้งแตป 2475  เปนตนมาก็ตาม ระบบ
                 2. ความสนใจหรือความเพลิดเพลินในกิจกรรมตางๆที่เคยทํา    แทบทั้งหมดลดลงอยางมาก                                         ราชการที่เปนอยูก็ยังไมไดพัฒนาจากแนวความคิดที่วาขาราชการเปนผูปกครองประชาชนแทนที่จะเปนผู

                 3. เบื่ออาหารจนน้ําหนักลดลงหรือบวงรายอาจมีความอยากอาหารเพิ่มขึ้น                                                       บริการประชาชนตามลักษณะของระบบการพัฒนาบริหารใหม และมิไดสงเสริมใหประชาชนหรือองคกรชุมชน

                 4. นอนไมหลับ หรือหลับมากแทบทุกวัน  สวนใหญจะนอนไมหลับ กระสับกระสาย หลับดึกแตจะตื่นเชา                            เขามามีบทบาทในการพัฒนาหรือมีสวนรวมในการปฏิบัติงานหรือติดตามผลงานของขาราชการเทาที่ควร

                    1-2 ชั่งโมงกอนเวลาปกติที่เคยตื่นและไมสดชื่น                                                                              3.  การเพิ่มขึ้นอยางรวดเร็วของจํานวนประชากรไมไดสัดสวนกับทรัพยากรเศรษฐกิจที่มีอยูหรือไม

                 5. ทําอะไรชา  พูดชา เคลื่อนไหวชา                                                                                    สัมพันธกับโอกาสการมีงานทําไดกอใหเกิดปญหาสังคมตามมาอีกหลายดาน ตลอดทั้งการอพยพยายถิ่น ความ
                                                                                                                                        แออัดและการขาดแคลนที่อยูอาศัยในเมือง ยิ่งทําใหเกิดสภาพแวดลอมทางสังคมที่มีผลกระทบตอสุขภาพกาย
                 6. ออนเพลียหรือไรเรี่ยวแรงทั้งวันและแทบทุกวัน                                                                        และสุขภาพจิตของประชาชนในเมืองโดยทั่วไป เกิดปญหาการใชแรงงานเด็กและสตรี และเกิดผลกระทบตอ

                 7. รูสึกตนเองไรคาหรือรูสึกผิดมากเกินควร                                                                            สถาบันครอบครัวและสงผลสะทอนถึงสังคมโดยสวนรวมในที่สุด

                 8. สมาธิหรือความคิดอานชาลดลง                                                                                                4.  ความเสื่อมโทรมของวัฒนธรรม ทําใหเกิดปญหาในสังคมเพราะการพัฒนาที่ผานมาไดทําใหการ

                 9. คิดอยากตายไมอยากมีชีวิตอยู  บางรายรุนแรงอาจมีอาการประสาทหลอน หูแวว                                               สื่อสารคมนาคม กาวหนาขึ้นอยางรวดเร็ว มีผลทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงคานิยมที่ขัดกับวัฒนธรรมไทยดั้งเดิม
                                                                                                                                        หลายอยางโดยไดรับอิทธิภาพคานิยมทางวัตถุเกิดความตองการในสิ่งฟุมเฟอยมากขึ้น จึงทําใหสังคมโดยทั่วไป
                               ลองสังเกตอาการตัวเอง ถาคิดวาตัวเองเริ่มมีความเครียดหรือไมสบายใจ หรือเริ่มมีอาการ                      ขาดการประหยัดมัธยัสถ
                 ที่กลาวมา เพื่อใหแนใจวาปวยหรือไม สามารถไปรับการตรวจประเมินโรคซึมเศราไดที่ โรงพยาบาลใกลบาน
                 ซึ่ง “โรคซึมเศรา สามารถรักษาใหหายได” ดวยการรับประทานยาตานเศรา และถามีอาการซึมเศราในระดับ                                     ปจจุบัน  ประเพณีปฏิบัติของแตละกลุมชาติพันธุเปลี่ยนแปลงไปมากไมวาจะเปนคนเมือง,
                 นอยๆไมตองรับประทานยา แคออกกําลังกายทุกวัน วันละ 30 – 45 นาที สามารถลดอาการเศราได                                 คนพื้นราบหรือแมแตคนชนเผาเองเนื่องจากวิถีชีวิตเปลี่ยนไปจากการรุกคืบเขามาของประเทศ ตะวันตก ซึ่งคน
                                                                                                                                        ชนเผาไดรับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงนี้อยางมาก  เนื่องจากการเขามาของเทคโนโลยีตาง ๆ
                                                                                                                                        เครื่องใชไฟฟา การคมนาคมที่สะดวกรวดเร็วขึ้น ทําใหความทันสมัยตาง ๆ เหลานั้นเขาไปในชุมชนคนชนเผา

                                                                                                                                        อยางรวดเร็ว



                 ขอมูลจากหนังสือ โรคซึมเศรา โดยนายแพทย ธรณินทร  กองสุข








               22      บทความความรู้สุขภาพจิต

                       จาก การประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพนักสื่อสารสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต ปี 2558
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34