Page 76 - สุขศึกษา พลศึกษา ม.ต้น

76

เรื่องที่ 2 วิธีการประกอบอาหารเพื่อคงคุณคาของสารอาหาร

2.1 หลักการปรุงอาหารที่ถูกสุขลักษณะ

เพื่อใหไดอาหารที่สะอาด ปลอดภัย และมีคุณคาทางโภชนาการ มีหลักการปรุง

อาหารที่ถูกสุขลักษณะ โดยคํานึงถึงหลัก 3 ส คือสงวนคุณคา สุกเสมอ สะอาดปลอดภัย
สงวนคุณคา คือ การปรุงอาหารจะตองปรุงดวยวิธีการปรุง ประกอบเพื่อสงวนคุณคาของ

อาหารใหมีประโยชนเต็มที่ เชน การลางใหสะอาดกอนหั่นผัก การเลือกใชเกลือเสริมไอโอดีน

สุกเสมอ คือ ตองใชความรอนในการปรุงอาหารใหสุกโดยเฉพาะอาหารประเภทเนื้อสัตว

ทั้งนี้เพื่อตองการจะทําลายเชื้อโรคที่อาจปนเปอนมากับอาหาร การใชความรอนจะตองใชความรอน
ในระดับที่สูง ในระยะเวลานานเพียงพอที่ความรอนจะกระจายเขาถึงทุกสวนของอาหาร ทําให

สามารถทําลายเชื้อโรคไดอยางมีประสิทธิภาพ

สะอาดปลอดภัย คือ จะตองมีการตรวจสอบคุณภาพมาตรฐานของอาหารกอนการปรุง
ประกอบวาอยูในสภาพที่สะอาด ปลอดภัย ไดมาตรฐาน เชน เนื้อหมูสด ตองไมมีเม็ดสาคู (ตัวออน

พยาธิตัวตืด) น้ําปลา จะตองมีเครื่องหมาย อย.รับรอง เปนตน และจะตองมีกรรมวีธีขั้นตอนการปรุง

ประกอบอาหารที่สะอาด ปลอดภัยและถูกสุขลักษณะ มีผูปรุง ผูเสิรฟอาหารที่มีสุขวิทยาสวนบุคคล
ที่ดี รูจักวิธีการใชภาชนะอุปกรณและสารปรุงแตงรสอาหารที่ถูกตองเชน วีการสดปริมาณสารพิษ

กําจัดศัตรูพืชที่ตกคางในผักสด การใชชอนชิมอาหารเฉพาะในการชิมอาหารระหวางการปรุงอาหาร

2.2 หลักการทําอาหารใหสะดวกและรวดเร็ว
อาหารที่ปรุงเองนอกจากจะประหยัดแลวยังไดอาหารที่สะอาด สด ใหม มีรสถูกปากและ

ลดความเสี่ยงจากการมีสารเคมีปนเปอนแต เวลา มักจะเปนขอจํากัดในการลงมือทําอาหาร แมบาน

อาจมีวิธีการเตรียมอาหารพรอมปรุงในวันหยุด เก็บไวในตูเย็นแลวนํามาปรุงใหมไดโดยใชเวลา

นอยแตไดคุณคามากเริ่มจากอาหารประเภทเนื้อสัตว เชน หมู ไก กุง ปลา เมื่อซื้อมาจัดเตรียมตาม
ชนิดที่ตองการปรุงหรือหุงตมแลวทําใหสุก ดวยวิธีการตมหรือรวน แลวแบงออกเปนสวนๆตาม

ปริมาณที่จะใชแตละครั้ง แลวเก็บไวในตูเย็น ถาจะใชในวันรุงขึ้น หรือเก็บไวในชองแชแข็งถาจะ

เก็บไวใชนาน เมื่อตองการใชก็นําออกมาประกอบอาหารไดทันที โดยไมตองเสียเวลา รอใหละลาย
เหมือนการเก็บดิบๆ ทั้งชิ้นใหญโดยไมหั่น การเตรียมลวงหนาวิธีนี้ นอกจากจะสะดวก รวดเร็วแลว

ยังคงรสชาติและคุณคาของอาหารอีกดวย

2.3 หลักการเก็บอาหารใหสะอาดปลอดภัย

การเก็บอาหารตามหลักการสุขาภิบาลอาหารมีวัตถุประสงคเพื่อยืดอายุของอาหารที่ใช
บริโภค โดยจะตองอยูในสภาพที่สะอาดปลอดภัยในการบริโภค หลักการในการเก็บอาหารให

คํานึงถึงหลัก 3 ส. คือสัดสวนเฉพาะ สิ่งแวดลอมเหมาะสม สะอาดปลอดภัย