Page 70 - mukdahansuksapub
P. 70
70 ตราประจําตําแหน่งเจ้าเมืองมุกดาหาร(ทําด้วยงาช้าง)รูปนกยูงรําแพน วันที่ ๑๖ ตุลาคม พ.ศ.๒๔๓๗ ม.อาละออก ผู้แทนทางการค้าของฝรั่งเศสซึ่งมาประจําอยู่เมือง มุกดาหารได้ให้เจ้าเมืองพาไปดูที่จะสร้างบ้านพัก ๒ แห่ง ม.อาลออกชอบใจแล้วถามว่าจะขายที่ดินเท่าใด เจ้า เมืองได้ตอบไปว่ายังขายไม่ได้เพราะที่ดินเป็นของเจ้าชีวิต(พระเจ้าแผ่นดิน)ต้องกราบทูลเสด็จในกรข้าหลวงต่าง พระองค์ก่อน ม.อาละออกจึงถามอีกว่าเมื่อเป็นดินของเจ้าชีวิตทําไมต้องกราบทูลเสด็จในกรม ท่านได้ตอบไป ว่าเพราะเสด็จในกรมเป็นข้าหลวงต่างพระองค์เสด็จออกมาปกครองหัวเมืองฝ่ายตะวันออกแทนพระองค์ เจ้าเมืองจึงมีใบบอกเรื่องนี้กราบทูล พระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ข้าหลวง ต่างพระองค์สําเร็จราชการมณฑลลาวพวนซึ่งประทับอยู่ที่บ้านหมากแข้ง(อุดรธานี)เสด็จในกรมหลวงประจักษ์ฯ ข้าหลวงต่างพระองค์ได้มีรับสั่งให้ นายจําเนียรภักดี นายเวรชาววังว่าการแทนเลขาธิการ ต่อมาได้เลื่อนบรรดา ศักดิ์เป็น หลวงประจงราชกิจ (ทิม พุ่มพวงเพชร)บิดาของ คุณหญิงประเทียบ ชลทรัพย์ มีหนังสือถึงเจ้าเมืองมุก มุกดาหารว่าการที่ฝรั่งเศสจะขอมาอยู่ที่ศาลากลางนั้นไม่ควรที่เจ้าเมืองหรือข้าหลวงจะยอมให้ได้ การที่เขาบอก ว่ามิให้ข้าหลวงไทยอยู่ในเขต ๖๒๕ เส้นหรือ ๒๕ กิโลเมตรข้อนี้ก็ไม่เคยมีในสัญญา ได้กราบทูลเสด็จในกรม ทรงทราบฝ่าพระบาทแล้วทรงยินดีตรัสสรรเสริญ เจ้าเมืองมุกดาหารว่า เป็นคนสมควรที่พระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัวทรงพระกรุณาชุบเกล้าฯเลี้ยงเป็นผู้สําเร็จราชการเมือง รักษาราชการต่างพระเนตรพระกรรณได้เป็นความ ดีความชอบแล้ว ครั้นถึง พ.ศ.๒๔๔๑ กระทรวงมหาดไทยประกาศใช้ข้อบังคับการปกครองหัวเมือง ร.ศ.๑๑๗ เพื่อปฏิรูปการปกครองหัวเมืองให้เหมือนกันหมดทั่วราชอาณาจักร์ ให้ยกเลิกการปกครองแบบดั้งเดิมในภาคอี สานที่เคยมีตําแหน่งเจ้าเมือง,อุปฮาด,ราชวงษ์,ราชบุตร เป็นตําแหน่งผู้ว่าราชการเมือง,ปลัดเมือง,ยกบัตรเมืองให้ เหมือนกันหมดทั่วราชอาณาจักร์และเริ่มให้มีการพระราชทานเงินเดือนแก่ข้าราชการ หากเมืองใดเจ้าเมืองมีอายุ
