Page 75 - mukdahansuksapub
P. 75
75 สัญญาบัตรเป็นพระยา คือ พระยาจันทรศรีสุราชอุปราชามันธาตุราช(เจ้ากินรี),และพระยาจันทรสุริยวงษ์ (กิ่ง) หลังจากนั้นก็ว่างเว้นมานาน จนถึงเจ้าเมืองคนที่ ๗ จึงได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเป็น พระยาศศิวงษ์ประวัติ (เมฆ) ซึ่งคําว่า ศศิวงษ์ ก็แปลว่าวงศ์พระจันทร์ ชาวเมืองมุกดาหารจึงขนานนามและเมื่อกล่าวขานถึงท่าน ก็จะ เรียกท่านว่า เจ้าคุณพระยา หรือ เจ้าคุณจางวาง ทุกครั้ง ครั้นถึง พ.ศ.๒๔๕๗ ในสมัยรัชกาลที่ ๖ ได้มีพระราชบัญญัติขนานนามสกุล จึงทรงพระกรุณาโปรด เกล้าฯพระราชทานทานนามสกุลให้พระยาศศิวงษ์ประวัติ (เมฆ)อดีตเจ้าเมืองมุกดาหารว่า จันทรสาขา เขียนเป็น อักษรโรมันว่า Chandrasakha คําว่า “จันทร”ก็เพราะว่าเจ้าเมืองมุกดาหารที่เป็นบรรพบุรุษของท่านเกือบทุก คนก็จะมีนามบรรดาศักดิ์ว่า พระยาจันทรสุริยวงษ์ หรือพระจันทรสุริยวงษ์ ตลอดทั้งบรรดาศักดิ์ของท่านคือคํา ว่า “ศศิวงษ์”ก็แปลว่าวงศ์พระจันทร์ ส่วนคําว่า “สาขา” ก็เพราะว่าทวดของท่านคือ พระยาจันทรสุริยวงษ์ เจ้า เมืองมุกดาหารในลําดับที่ ๒ มีชื่อเดิมว่า “กิ่ง”จึงเป็นที่มาของคําว่า สาขา ที่ได้รับพระราชทานท่านจึงอนุญาตให้ บรรดาลูกหลานสืบสกุลมาจากบรรพบุรุษทั้งสายตรงและสายข้างเคียง เช่น ลูกหลานจากบรรดาพี่สาว,น้องสาว ของท่านด้วย ท่านเกิดที่เมืองมุกดาหารเมื่อ พ.ศ.๒๓๘๘ ในสมัยรัชกาลที่ ๓ รับราชการและได้รับหมายตั้งเป็น ท้าว สุวรรณสาร กรมการเมืองมุกดาหาร ถึงพ.ศ.๒๔๒๒ อายุ ๓๔ปีทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯเป็นราชบุตรเมือง มุกดาหารอยู่ ๘ ปี พ.ศ.๒๔๓๑ อายุ ๔๓ ปีดํารงตําแหน่งเจ้าเมืองมุกดาหารอยู่ ๑๐ ปีจนถึง พ.ศ.๒๔๔๒ เมื่อ ยกเลิกตําแหน่งเจ้าเมืองเปลี่ยนเป็นผู้ว่าราชการเมือง บุตรชายของท่านคือ ราชวงษ์ (แสง)เป็นผู้ว่าราชการเมือง มุกดาหาร ส่วนท่านได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น พระยาศศิวงษ์ประวัติและเป็นจางวางกํากับราชการอยู่ อีก ๘ ปีเมืองมุกดาหารก็ถูกยุบลงเป็นอําเภอมุกดาหาร ขึ้นกับจังหวัดนครพนม ซึ่งท่านก็เป็นกรมการพิเศษของ จังหวัดนครพนมด้วย ถึงแม้ท่านจะอยู่ในสถานะใดก็ตามชาวบ้านยังถือว่าท่านคือเจ้าคุณพระยาผู้เป็นประธาน ของชาวมุกดาหาร แม้เมืองมุกดาหารถูกยุบลงเป็นอําเภอมุกดาหารแล้ว ในพระราชพิธีถือนํ้าพระพิพัฒนสัตยา ประจําปีซึ่งต้องกระทําในวิหารวัดศรีมงคลใต้ นายอําเภอมุกดาหารคนแรกคือหลวงทรงสราวุธ (เจิม วิเศษรัตน์) ก็นับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาธอลิค ซึ่งไม่ยอมที่จะเข้าพิธีในวัดพุทธศาสนาได้ ท่านจึงต้องเป็นประธาน ในพิธีดังกล่าวทุกปีอีก
