Page 59 - Chuyến đi biền biệt

Chuyến Đi Biền Biệt Nguyễn Hồng Dũng

thật nầy thì bài toán về con người mới được giải đáp. Hột
giống mà ta thường nghe trong các pháp hội chính là
chủng tử, là tiềm năng câu sanh như thông minh, đần
độn, thiện, ác trong a lại da thức song hành với tấm thân
ngũ uẩn này. Sự huân tập của bao công năng chứa nhiều
chủng tử với tác động vật lý tạo nên tâm thức, kết nối
giữa a lại da thức tức sở huân với bảy chuyển thức là mạc
na, nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân và ý thức tức năng huân biến
hiện để đối tác với ngũ uẩn tạo dựng thành.
Ngũ uẩn là năm nhóm tượng trưng cho năm yếu tố
tạo nên con người hòa quyện cả thân tâm gồm Sắc tức
là chỉ cái thân với sáu giác quan gồm Mắt, Tai, Mũi,
Lưỡi, Thân và Ý do từ bốn yếu tố đất, nước, gió, lửa hợp
thành. Thọ tức là toàn bộ cảm giác dễ chịu, khó chịu hay
trung tính. Tưởng là nhận biết các cảm giác như âm
thanh, màu sắc, mùi vị...,. Hành tức hoạt động khởi sau
sự tưởng,. Thức là ý thức của mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý.
như sự tương tác bởi ngũ căn, từ hiện tượng vật thể và ý
niệm, tư duy đều khởi bởi chủng tử tiềm tàng trong a lại
da thức. Cả hai sắc pháp và tâm pháp tùy thời ẩn hiện;
khi chưa hiển lộ, còn ngủ yên dưới dạng chủng tử, và lúc
trỗi dậy tức hiện hành, chủng tử là công năng làm bản
chất cho tâm lý và vật lý bởi mọi hoạt động. Như vậy a
lại da thức là cốt lõi cho mọi hiện tượng bao gồm tâm
thức và vật thể. Chủng tử sinh hiện hành của thân tướng,
và như vòng luân hồi, thân tướng hoại diệt về lại chủng
tử để rồi phát sinh hiện hành theo duyên khác. Vô thường
sinh diệt từng sát na nên hiện hành luôn trở về chủng tử,
rồi chủng tử sanh hiện hành, tiếp diễn liên tục, nhanh
chóng và hoàn hảo. Vì thế mà quan hệ chủng tử và hiện
tướng là mối tương tác ẩn, hiện. A lại da tương tự cái
“hardware” đựng mọi sự kiện như suy nghĩ, kinh

59