Page 148 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

КИчИК РОБеРТ ЛУКАС

Маккаллум: Фикрингизча, охирги 25 йил ичида микроиқтисодиёт
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
йўналишида танқид билдирадиган ҳодисалар бўлганми?
Лукас: охирги 15 йил ичида кўп жойларда микроиқтисодиётнинг
назарий ўйинларидан кўп фойдаланилди (Чикагодан ташқари). Лекин,
назарий ўйинлар бизга қандай қилиб ресурсларни тақсимлаш ҳақида
ахборот билан машҳур бўлиш сирлари тўғрисида муҳокама қилишни
ўргатди.
Маккаллум: Сизнинг қатор муҳим ишларингиз, яъни активлар-
ни баҳолаш, иқтисодий ўсиш билан боғлиқ эконометрик таҳлил-
ларингиз катта қизиқиш уйғотди. Шулар тўғрисида нималарни
айта оласиз?
Лукас: Бир куни Чикагодаги офисимда Массачусетс технологиялар
институтида фалсафа доктори илмий даражасига эга ва ҳозирда иш
излаб юрган Пентти коури билан суҳбат ўтказган эдим. коури вақтни
беҳуда сарфлашни истамай мендан сўрашни бошлади: Сиз қандай
қилиб келажак иқтисодиёти учун активлар баҳосини берасиз? кейин
эса, илмий ишимда кўриб чиқилган моделлар тўғрисида сўради. Мен
доска олдига бордим ва Беллман тенглигини ёзишни бошладим. Бир
неча дақиқадан кейин шу нарса маълум бўлдики, баҳо активлари учун
функционал тенглик шарт эмас экан. Менинг қиладиган ишим ва ёзаёт-
ганларимга коури қўшилмади.
Маккаллум: Сизнинг иқтисодий ривожланиш концепцияси ҳа-
қида қизиқишингиз қандай?
Лукас: Мен талабаларга иқтисодий ривожланиш назарияси курси-
дан карнеги-Меллонида дарс берганман. Бу курс рўйхатидан бири эди.
Қанчалик мен ўзимни танисам, мен доим бу вилоят билан қизиққанман.
Лекин, менинг ҳамма изланишларим интуициям билан боғлиқ эди. Мен
қаерда кўпроқ ютуққа эришишимни ҳис қилардим. Мен ўзимни бизнес
даврий циклида топдим ва, ўйлайманки, бу жуда омадли бўлди.
Маккаллум: Кўпгина машҳурлар орасида сизнинг қарашларингиз-
га ўзгача ҳавас билан қарашишади. Сиз ўз устингизда ишлайсизми?
Лукас: Мақтов учун раҳмат. Мен кўп ишларимни тез-тез қайта кў-
риб чиқаман ва кўпроқ кучимни тўғридан-тўғри мантиққа қаратаман,
шаклга эмас. Бундан ташқари, жуда кўп ўқийман. ва булар орасида чи-
накам яхши ёзувчиларни ҳурмат қиламан.
Маккаллум: Чекишни ташлашингизга нима туртки бўлди?
Лукас: Мен чекишни 13 ёшимдан бошлаб 56 ёшимгача давом эт-
тирганман. Бу муаммо тўғрисида бирор маслаҳат беролмайман. Мен
бунга никотин пластирлари ёрдамида ташлашга муяссар бўлганман.
1