Page 153 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

РОБеРТ ЖОН AУМАНН

қолдим. Принстондан мен иерусалимдаги европа университетига ўт-
дим, бу ерда ҳозирги кунгача дарс бериб келяпман.
Энди батафсилроқ. Математикага қизиқиш менда катта синфда
ўқиётган вақтларимдаёқ бошланган. нью-Йоркда яҳудийлар семи-
нарияси руҳонийси – иаков иосифда ўқиганман. Менинг математи-
ка ўқитувчим Жозеф Ганслер жуда ажойиб инсон эди. Синфларимиз
жуда кичик бўлиб, у, одатда, ўқувчиларини ўз столи олдига йиғиб дарс
ўтар эди. Ўша вақтда мени геометрия, теоремалар ва исботлар алоҳида
ҳаяжонлантирган. Буларнинг асосий сабабчиси айнан Жоуи Ганслер ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
эди.
кейироқ мен Сити-коллежга қабул қилиндим. Лекин мактабни ту-
галлаш арафасидаёқ, менда талмудчи бўлиш ёки дунёвий илмларни
ўрганиш мақсадида университетга кириш йўли турарди ва мен иккила-
ниб қолдим. Бироз вақт мен бир йўла икки фанни ўқидим. Тонгги 6:15
уйғониб, нью-Йоркнинг чеккасида жойлашган университетга Бруклин-
дан метрода етиб келар эдим. Бунинг учун менинг тахминан бир ярим
соат вақтим кетарди. Мен бу ерда математика билан шуғулланиб, сўнг
Қуйи ист-Сайдда жойлашган яҳудийлар диний семинарияси – иеши-
вага етиб олардим. Бу ерда бироз кўпроқ вақт қолиб, кейин 139-кўчада
жойлашган Сити-коллежга қайтиб, кечки соат 10 гача шуғулланар эдим.
шундан сўнггина уйга қайтардим, уй вазифаларим ёки бирор иш билан
шуғулланар эдим. Ҳар куни шу ҳолат такрорланарди. Мен шу тариқа
бутун семестр давомида таҳсил олдим, кейин эса бу мен учун жуда
қийин эканини англадим ва мен учун қабул қилиш оғир деган қарорга
келдим: бу йешивани тарк этиб, фақат математикани ўқиш эди.
Ҳарт: Айнан шундай қарорга келишингизга нима туртки бўлди?
Ауманн: Ҳозир бироз эслолмайман. Фақат, ўзим бу қарорга келга-
нимни биламан. ота-онам мустақил қарор қабул қилиш имконини яра-
тишганди. Гарчи Талмудни ўрганиш менга жуда ёққан бўлса-да, мате-
матика мени янада қаттиқроқ ўзига жалб этган эди.
Сити-коллежда жуда фаол математик-талабалар гуруҳи йиғилган
эди. Математик ўқитувчилар таркибида мантиқ бўйича машҳур мута-
хассис Эмиль Пост алоҳида ажралиб турар эди. У математик мантиқ,
ҳисоблаш назарияси бўйича Тюринг ва Чечра мактаби вакили бўл-
ган. 1940 йил ҳам охирлаб бораётганди. Пост жуда қизиқ инсон бў-
либ, у менга турли ўзгарувчилар функциясига бағишланган, яъни ўл-
чаш, интеграциялашни ўргатган. Бутун дарслар у берган машқлардан
иборат бўлиб, талабалар буни ечишлари ҳамда доскада изоҳлашлари
лозим эди.
1