Page 171 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

РОБеРТ ЖОН AУМАНН

Ҳарт: Айниқса, кескин ўзгаришлар эмас, балки ушбу секин ри-
вожланиб борувчи жараён, яъни ҳар гал оз-оздан бўлса, сиз буни
кам деб ҳисоблайсиз, лекин агар буларнинг ҳаммасига яхлит ҳолда
қарайдиган бўлсангиз, мазкур ўзгаришлар сезиларли тус олганлиги-
ни кўрасиз.
Ауманн: Бу – бир жиҳат. Лекин, асосан, буни кўриш жуда қийин.
Бироз олдинроққа, яъни 1933 йилдан 1967 йилга назар ташлаган ҳолда
олти кунлик урушдан олдин юз берган инқироз даврида мен исроилда
бўлганман. ортга қарасак, исроил бу зиддиятда ғолиб бўлиб чиқиши ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
лозимлиги яққол намоён бўларди. Лекин ўша даврда бу номаълум эди.
Мен онгли равишда исроилда қолиш тўғрисида қарор қабул қилдим.
инқироз даврида Герберт Скаф ҳам ушбу мамлакатда эди. Лекин уруш
бошланишидан икки ҳафта олдин мамлакатни тарк этди, хайрлашув
олдидан биз энди учраша олмаслигимизни билар эдик. Мен булар-
нинг ҳаммасини воқеаларнинг қоқ марказида бўлгандагина ўша вақтда
қанчалик қийин кунлар бошимиздан ўтганини кўрсатиш учун айтиб
бердим.
Сиз катта кўлда сузаётганингизда, қаршингиздаги қирғоқни кўриш-
га қийналасиз, чунки сиз сувда, яъни кўлнинг юзасида бўласиз. не-
мислар ёки бошқа европалик яҳудийларнинг 1930 йилда европани тарк
этмаганликлари учун уларни айблаш нотўғри, чунки ўша вақтда юзага
келган вазиятни баҳолаш жуда қийин эди.
келинг, тарихимизни сўзлашда давом этайлик. Биз 1938 йилда Гер-
манияни тарк этиб аҚшга бордик. Биз иммиграцион визалар олдик.
ота-онам бунга ҳамма пулларини сарфлашди. аҚшда улар жуда кўп
ишлашларига тўғри келган, лекин шундай бўлса-да, менга ва укамга
диний ва дунёвий таълим бера олишди. Мен бошланғич ва ўрта таъ-
лимни кундузги яҳудийлар мактаби – иешивада олдим. У ерда Талмуд
ва бутун яҳудийлик таълими сингари, дунёвий билимлар ҳам берилар-
ди. Юқоридаги суҳбатимизда мен иешивадаги математика ўқитувчим
Жо Ганслер ҳақида гапириб ўтдим. Менинг Талмуд ва яҳудийлик таъ-
лими бўйича ҳам жуда ажойиб ўқитувчиларим бўлган.
1948 йилда исроил ташкил этилгандан сўнг, мен у ерга жўнаб ке-
тишни қарор қилдим, лекин бу 1956 йилдагина амалга ошди. 1954
йилда мен исроилдан Қўшма штатларга келган Эстер шлезингерни
учратиб қолдим. Биз бир-биримизга кўнгил қўйдик ва, пировардида,
турмуш қурдик. Биз беш нафар фарзанд кўрдик. Лекин, менинг тўнғич
ўғлим шломо 1982 йилда Ливандаги «Галилей учун тинчлик» опера-
цияси вақтида халок бўлди. Қолган фарзандларимиз оила қуришди.
1 1