Page 256 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)
P. 256
СТеНЛИ ФИШеР
шунда эдики, у ҳисоб-китобдан қай тарзда фойдаланишни билар эди,
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
шунингдек, қийин саволларни олиб, жавобнинг мазмунига қараб сод-
далаштириш қобилиятига эга эди. 1975 йилда Руди Дорнбуш билан
фаолиятини бошлагандан кейин, Массачусетс технологиялар институ-
тида макроиқтисодиёт ва халқаро иқтисодиёт тез орада муҳим соҳага
айланди.
Мен 1982 йили Массачусетс технологиялар институтига қайтиб
факультет аъзосига айланганимда, Стэн аллақачон ҳурмат қозонишга
улгурганди. У билан 1988 йилгача макроиқтисодиёт курсидан ўқитган
ва ёздирган маърузаларим ҳаётимдаги энг тўлқинлантирувчи илмий
саргузаштларимдан бири бўлди. Биз буни янги макроиқтисодиёт экан-
лигини ҳис этдик, унинг тузилиши ва фойдалилигини тушуниб етдик.
шунга қарамасдан, унинг тезда дарсликка айланишини ўйламагандик
ва бугунги кунда ҳам унинг сотуви юқори суръатлар билан давом этаёт-
ганлиги кишига фахр бағишлайди.
Йиллар ўтиб, унга Руди билан гиперинфляция, Ўрта шарқда тинч-
ликни ўрнатиш бўйича Жорж шалт билан олиб борган фаолияти кат-
та тажриба мактабини ўтади, унинг қизиқишлари янада ортиб борди.
1988 йилда у академиядан ҳақиқий ҳаётга қадам қўйишга қарор қилди.
У Жаҳон банкининг бош иқтисодчисига айланди. кейинчалик эса, яна
Массачусетс технология институти (МТи)га қайтди. 1994 йили яна
вашингтонга қайтиб, 2001 йилгача Халқаро валюта Фонди (ХвФ) ра-
исининг биринчи ўринбосари лавозимида ишлади. Ҳаётининг бу дав-
ри оммавий ахборот воситалари (оав)да кенг ёритиладиган бўлди: у
Мексика, Россия, осиё ва бошқа давлатлардаги инқироз билан боғлиқ
ХвФ воқеалари марказида эди. Ўша пайтда ҳукм сурган инқироз ўчоғи
орасида бўлиб туриб, Стэнли Фишер ўзининг макроиқтисодий наза-
риясига таянган ҳолда хотиржамлик билан таҳлил қилиши мени хай-
ратда қолдирган эди. Ўшанда, кўпчилик унинг ХвФни бошқаришига
умид боғлаган эди. аммо, узоқ ўтмиш қонунлари ва давлат сиёсат
буни амалга ошишига имкон бермади. якунда ХвФ ўрнига у ўзининг
хусусий бизнесига эга бўлди. 2002 йилда Стэн Citуgroup International
президентига айланди. У ҳамон макроиқтисодий сиёсат билан боғлиқ
муаммоларни ҳал қилишда ўзининг фаол ҳиссасини қўшиб келмоқда
ва замонавий илм-фанда энг ёрқин иқтисодчилардан бири бўлиб
қолмоқда.
келинг, ушбу ўринда Стенли билан бўлиб ўтган суҳбатга эътибо-
рингизни қаратамиз.
2