Page 266 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

СТеНЛИ ФИШеР

Бланшар: Ўша вақтдаги танқидий вазиятларда эркин, соф
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
фикрлайдиган инсонларнинг таъсири қай ҳолатда эди?
Фишер: Ҳа, айтгандай, буни таъсири катта эди. Бруно жамоаси
шуни тушундики, сиёсатчилар бунга эътибор бермаган эди. нималар
бўйича тортишиш, нималар бўйича тортишиш керак эмаслигини бу-
лар яxши билар эди. Тортишувларнинг айримлари анчайин шиддатли
бўларди, сиёсатчилар доим ўйлашарди: «Биз уддасидан чиқдик, ана
энди яна олдинги услубда иш юритамиз». агар барқарорликдан сўнг,
Бруно бошқарувидаги марказий банк бўлмаганида, бу иш бермас эди.
Бланшар: Ўйлашимча, ХВФ мавзусига ҳам етиб келдик. Мас-
сачусетс технологиялар институтида факультет декани бўлиш
етарли бўлмадими?
Фишер: Массачусетс технологиялар институтида декан бўлиш,
бу шунчаки рағбатлантириш бўлди. Ўқув соҳасида альфред каннинг
раҳбар сифатида қилган ишларини сиз анча яxши биласиз: раҳбар бў-
лиш факультет учун ҳаводек зарур эди. Энди у даражада бўлмаса-да,
лекин умумий ўхшаш жиҳатлари мавжуд эди. Мен 1990–1993 йиллар-
да Ўрта шарқда турли xил ўқув ташаббусларига жалб этилдим. Ўрта
шарқ иқтисодиёти борасида кўплаб ишларни амалга оширдим, булар
ҳозирги давргача ўз самарасини йўқотмаган. Сўнгра ХвФга аъзо бўл-
дим. Ўрдак сувга осонлик билан тушгани каби мен ҳам бу ишга осон-
лик билан мослашиб кетдим. Бунга тайёр эдим. Жаҳон банкида ишлаш
чоғимда бу институтлар нималарга йўналтирилиши лозимлиги бораси-
да менда яxши ғоя пайдо бўлганди.
Макроиқтисодий барқарорлик борасида ўрганганим ва ўқитганим
боис Жаҳон банкига нисбатан ХвФга анчайин яxшироқ мослашдим.
Менинг кўплаб талабаларим дунёнинг турли xил фондларида фаоли-
ят юритаётганлиги боис, ушбу фондларга аъзо бўлган давлатларнинг
ҳукуматлари менга ёрдам беришди. Давлат xазинасидаги котиблик-
да ишлаётган Лари Саммерс дўстлигимиз сабабли, менга анча ёрдам
қўлини чўзди. шу боис, бу ерда ишлаш жуда мароқли эди. Мени бош-
ланғич ишлардан озод этган Мишель камдессюнинг бошлиқ бўлиши
менга ҳаққоний туҳфа эди. Дуч келгунимизга қадар анча вақт ўтди.
келган пайтларим у мени ХвФнинг танқидчиси деб тушунган. келга-
нимда ХвФни яxшигина танқид қилишим мумкин эди, лекин оxирги
2 йил ичида муносабатларимиз анча илиқ бўлди. келишим билан бир
неча ой ичида Қўшма штатлар Давлат Xазинаси яxшигина тажриба
бўлган Мексика инқирозини бошдан кечираётган эди.
2