Page 68 - ХАМИДОВА ЗУЛФИЯ АХМАДЖОНОВНА - monografiya

фарқлилиги, ресурсларни тақсимлаш ва комплекс
режалаштиришнинг йўқлиги сабаб жиддий муаммоларга ҳам дуч

келмоқда. Шунингдек, баъзи ҳунармандчилик ташкилотлари
молиявий ёрдамга эга эмаслар ва ҳунармандлар улардан ҳеч қандай
манфаат кўрмайдилар. Хитойнинг тўртдан бир вилоятидагина
расмий қоидалар ва меъёрлар мавжуд холос. Хитой ҳукумати

ҳунармандчилик доирасида жуда кўп ишларни амалга амалга
оширган бўлса ҳам, Хитойда ҳунармандчилик тизимини ташкил
қилиш ҳали ҳам кўплаб муаммоларга дуч келмоқда.

Хитойда ҳунармандчилик бўйича кадрлар тайёрлашда таълим
алоҳида аҳамият касб этади. Ўтмишда асосан ҳунармандлар
авлоддан авлодга ёки «уста-шогирд» мактаблари орқали етишиб
чиққан бўлса, сўнгги 100 йил ичида ҳунармандчилик бўйича таълим

тизими йўлга қўйилди, яъни коллеж ёки университетларда
ҳунармандчилик соҳаларига ўқитилди. 1949 йилдан бошлаб
ҳунармандчилик таълимининг ривожланиши уч босқичда амал

қилди 156 . (10-илова)
Хитойда ҳунармандчиликни давлат томонидан қўллаб-
қувватлашнинг яна бир эътиборга молик жиҳати шундаки,

«анъанавий ҳунармандчилик ва санъат» ни сақлаш ва
ривожлантириш борасида 1954 йилдан бери ҳунармандларнинг
кучли билим, пухта маҳорати ва ўзига хос такрорланмас

тажрибасига қараб мукофотлаш тизими йўлга қўйилган, яъни,
«Қадимий ҳунарманд» ва «Хитой ҳунарманд устаси» унвонлари
таъсис этилган. Миллий даражадаги унвон учун, «Анъанавий
ҳунармандчилик ва санъатни ҳимоя қилиш тўғрисида» ги низомга

мувофиқ, ҳунарманд маълум сифат хусусиятларига жавоб бериши ва
узоқ вақт давомида ҳунармандчилик билан шуғулланган бўлиши
керак. «Хитой ҳунарманд устаси» миллий даражадаги мукофотлар

олти маротаба берилган (1979, 1988, 1993, 1997, 2006 ва 2011).
Япония ҳам ҳунармандчилик ва уни қўллаб-қувватлаш
борасида энг етакчи мамлакатлардан бири ҳисобланиб, бу борада
ҳам маданий, ҳам иқтисодий сиёсат олиб борилади.

Япон луғатида ғарб фалсафаси кириб келгунга қадар «санъат»
(Bijutsi 157 ) деган сўз мавжуд бўлмаган. Лекин, «ҳунармандчилик»

156 Jiang L. 2019. Crafts in China. Springer International Publishing. https://www.springerprofessional.de/crafts-in-
china/16797678.
157 美術 (bijutsi) – san`at, tasviriy san`at.
https://www.tanoshiijapanese.com/dictionary/entry_details.cfm?entry_id=46892
66