Page 135 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 135
INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
tomondan, keng ko‘lamli ilmiy-tadqiqot ishlarini amalga oshirishga
yetarlicha mablag‘lari mavjud bo‘lsa, ikkinchi tomondan, ular jahon
bozoridagi shiddatli raqobat kurashida yutqazib qo‘ymaslik uchun
ham ilmiy-tadqiqot faoliyatini qo‘llab-quvvatlashga majburdirlar.
Odatda kichik innovatsion firmalar tadqiqot markazlari va
universitetlar atrofida shakllanadilar va ular tijorat maqsadlarida
yangi bilimlardan foydalanishadi. Yuqorida taʼkidlab o‘tilganidek,
mamlakatimizda dunyoning taraqqiy etgan mamlakatlari bilan
taqqoslaganda ITTKI natijalarini olish va ularni tijoratlashtirish
o‘rtasida katta tafovut mavjud. Buning o‘ziga xos bir qancha
sabablari bor. 2016-yil 30-dekabrda O‘zbekiston Prezidenti Shavkat
Mirziyoyevning mamlakatimizning yetakchi ilm-fan namoyandalari
bilan uchrashuvida qayd etilganidek, fan, taʼlim va ishlab chiqarish
integratsiyasini yanada takomillashtirish muhim ahamiyatga ega.
Bugun jahonning yetakchi universitetlari, ilmiy markazlari va fanlar
akademiyalari bilan ilmiy hamkorlikni yanada mustahkamlashni
zamonning o‘zi ta lab qilmoqda. Mamlakatimiz va jamiyatimizning
zamon talablari darajasida rivojlanishini ilm-fansiz tasavvur qilish
qiyin. Ilm-fan taraq qiyotida fundamental tadqiqotlar muhim
ahamiyat kasb etadi. Aynan ular orqali yangi bilimlar o‘zlashtiriladi va
nazariyalar shakllantiriladi. Kelgusi amaliy tadqiqotlar va innovatsion
ishlanmalar uchun mustahkam asos yaratiladi. Mamlakatimizda
innovatsion taraqqiyot yo‘lida to‘siq bo‘layotgan omillar sirasiga
ITTKI mutaxassislarining bozor talablariga anʼanaviy tarzda eʼtiborsiz
munosabatda bo‘lishlari, moliyalashtirish mexanizmlarining eskirganligi,
ilmiy-muhandislik ishlarini tashkil qilishning hanuz eskicha qolipda
ekanligi, eski tipdagi idoralarning ustun mavqega ega bo‘lib qolayotganligi
kabilarni kiritishmiz mumkin. Shu bilan birga, ishlab chiqarish-texnologik
va axborot infratuzilmalari yetarlicha rivojlanmagan, tijoratlashti-
rish uchun zarur bo‘lgan litsenziyalash, sertifikatlash va patentlash
jarayonlari ortiqcha byurokratlashtirib yuborilgan. Shu munosabat
bilan, O‘zbekistonda yuqori texnologiyali biznes va texnologiyalarni
tijoratlashtirish sohasida ishlamoqchi bo‘lgan xorijiy mutaxassislar
birinchi navbatda quyidagi to‘siqlarga eʼtibor berishadi:
134