Page 140 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 140
INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
ko‘p tarmoqli faoliyati davlat ishtirokida fundamental va amaliy
loyihalarni shakllantirish va amalga oshirishga asoslanadi. Ularning
orasida korxonalarga bino va inshootlarni imtiyozli shartlar asosida
berish, aloqa vositalari, ofis uskunalari va shu kabi zarur jihozlar
bilan taʼminlash kabilarni ajratib ko‘rsatishimiz mumkin. Qo‘llab-
quvvatlashning muhim tarkibiy qismlaridan biri – bu kichik biznesni
rivojlantirish uchun katta ahamiyatga ega bo‘lgan referentlik,
buxgalterlik, huquqiy, taʼlim va konsalting xizmatlarini ko‘rsatishdan
borat. Bugungi kunda mamlakatimiz iqtisodiyotini innovatsion
taraqqiyotga yo‘naltirishda biznes-inkubatorlarning ahamiyati har
qachongidan ham oshib bormoqda.
Baʼzi hollarda biznes-inkubatorlar mahalliy bozorlarga chiqish
uchun tadbirkorlarga lizingga asbob-uskunalar olishga, ish faoliyatini
yo‘lga qo‘yish uchun kredit mablag‘lari olishga yordam beradilar.
Shunday qilib, tadbirkorning asosiy vazifasi – mahsulot yoki xizmatlar
ishlab chiqarishni boshlash uchun bozorga kirib borishdan iboratdir,
bu borada mavjud muammolarni hal etishga biznes-inkubator
jamoasi (maʼmuriyat, ekspertlar, maslahatchilar) yordam beradi.
Shu bois biznes-inkubator bir necha muhim xususiyatlarga ega
bo‘lishi talab etiladi:
1) hududning yangidan tashkil etilayotgan korxonalarining
talablariga javob beruvchi, har qanday biznesni qo‘llab-quvvatlash
uchun keng qamrovli dasturga ega bo‘lish;
2) biznes-inkubator rahbariyati yangidan tashkil etilayotgan kor-
xonalarni qo‘llab-quvvatlash ko‘nikmalariga ega bo‘lishi lozim;
3) yordamga muhtoj va dasturlarda ishtirok etish orqali maksimal
foyda olish imkoniyatiga ega bo‘lgan kompaniyalarni tanlab olish
talab etiladi.
Keyinchalik kompaniya inkubatorni tark etar ekan, inkubatorning
bino va inshootlarini, asbob-uskunalarini inkubatorga qaytaradi va
o‘zi mustaqil korxona sifatida faoliyat ko‘rsata boshlaydi. Bu vaqtga
kelib ular mustaqil faoliyat ko‘rsatish, maslahatchilarni yollash,
moliyaviy manbalarni izlab topish yoki o‘z ehtiyojlari uchun bino
va inshootlarni ijaraga olish uchun yetarli bo‘lgan ichki resurslarni
139