Page 330 - Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου
P. 330
μόρφωση και την εκπαίδευση θα μπορέσουν οι Έλληνες να εκδιώξουν
τους Τούρκους από την Ελλάδα. Όταν πέθανε, το 1472, άφησε την
πλουσιότατη βιβλιοθήκη του στη Βενετία, για να εξασφαλίσει τη
συνέχεια του ελληνικού πνεύματος και κυρίως για να μπορούν οι
Ρωμιοί να μορφώνονται στην καινούργια βιβλιοθήκη που θα έχτιζαν
οι Βενετοί.
Εμένα προσωπικά ο Βησσαρίωνας με στήριξε ψυχολογικά με τις
συμβουλές του και με τίμησε δεόντως. Με καταλάβαινε απόλυτα, θα
έλεγα, γιατί κι αυτόν πολλοί δικοί μας τον είχαν επίσης κατηγορήσει
που είχε γίνει καθολικός. Έλεγαν ότι είχε υποταχτεί στον αντίχριστο
τον Πάπα. Αλλά σας διαβεβαιώνω ότι αυτό δεν ίσχυε. Αν με
ρωτούσατε ποιος ήταν ο πιο άξιος Ρωμιός στη Δύση που υποστήριξε
με όλη του την ψυχή τα δίκαια της πατρίδας μας, θα σας απαντούσα
αναμφίβολα ο Βησσαρίωνας. Για την αγάπη της πατρίδας, σας λέω,
άλλαξε το δόγμα που ακολουθούσε. Δεν πίστευε ότι η σωτηρία της
ψυχής θα γίνει με τον λεγόμενο δυτικό τρόπο λατρείας. Όχι βέβαια!
Μάλιστα, όταν ήθελα μια λειτουργία στο παλάτι μου στη Βενετία,
την έκανε με τον ορθόδοξο τρόπο.
Και κοντά σ’ αυτά ήταν και οι έρανοι που οργάνωνε ο ίδιος,
ταξιδεύοντας πολύ συχνά στο εξωτερικό παρά την ηλικία του.
Μάζευε χρήματα από βασιλείς, μεγιστάνες, αλλά και απ’ τον απλό
λαό, για να οργανώσει στρατιωτικά σώματα που θα ξεκίναγαν μια
επανάσταση στον Μοριά κατά των Τούρκων, έστω κι αν αυτοί που
θα ηγούνταν θα ήταν διάφοροι τοπικοί άρχοντες, όπως οι
Παλαιολόγοι.
Αλλά τι λέω… στον Μοριά τα δύο αδέλφια του συχωρεμένου του
αυτοκράτορα τρώγονταν μεταξύ τους. Σιγά μην υποστήριζαν τα
σχέδια του Βησσαρίωνα. Το μόνο που επιθυμούσαν ήταν η απόλυτη
εξουσία στο μικρό κομμάτι γης που είχε απομείνει ελεύθερο στη
ρωμιοσύνη και να αναρριχηθούν στον αυτοκρατορικό θρόνο –πώς
άραγε;– στη θέση του αδικοχαμένου αδελφού τους.
Γιατί το λέω αυτό; Μα από τη στιγμή που με είδαν στο Ναύπλιο
και πληροφορήθηκαν ποια είμαι και τη σχέση μου με τον αδελφό
τους, μου συμπεριφέρθηκαν σαν να ήμουν μια τιποτένια. Και στο
παιδί μου, επίσης, εκείνο το άκακο πλασματάκι, τον μικρό Λουκά.
