Page 70 - NRCM1

NHẬN RA CHÍNH MÌNH

Hiện ra trùm khắp pháp giới, thu vào nằm trong
một mảy trần, ngƣời biết liền rõ là Phật tánh. Trái lại
53
ngƣời không biết cho là linh hồn.
Tôn giả Ba La Đề nói: “Thấy tánh là Phật”. Vậy
thấy tánh là sao? Trong Uyển Lăng Lục có ngƣời hỏi
Thiền sƣ Hoàng Bá: “Thấy tánh là thế nào?” Ngài đáp:
“Tánh tức là thấy, thấy tức là tánh, chẳng thể lấy tánh
thấy thêm tánh. Nghe tức là tánh, chẳng thể lấy tánh
nghe thêm tánh. Chỉ vì ngƣời cho là có cái tánh thấy,
nghe, tánh ấy năng thấy, năng nghe, nên mới có các
pháp đồng dị sinh khởi. Kinh nói rõ ràng cái sở thấy đó
là tánh ngƣơi rồi chẳng thể thấy nữa, nếu thấy nữa tức
54
là ngƣơi ở trên đầu lại sinh thêm đầu…”
Ở đây nói thấy, nghe tức tánh thấy, tánh nghe; nó
không còn phân biệt đây là năng thấy, kia là sở thấy
nữa; nhƣ thể dao tức là cắt, nhƣ nƣớc tức là ƣớt, nhƣ
lửa tức là cháy đỏ. Ngƣời sống đƣợc với tự tánh dụng
này thì không bị sáu trần chuyển, khi thấy sắc không
khởi tâm yêu ghét, không bị sắc lôi cuốn, nên nói thấy
mà chẳng khác không thấy là vậy. Chỉ vì con ngƣời
chấp có cái năng thấy và sở thấy, rồi vọng tƣởng sinh
khởi, trần lao bày hiện. Tâm lầm nhận cái thấy, nghe
theo duyên là mình, thế là các pháp đối đãi với nhau
mà dựng lập, nhƣ nói cái này đẹp cái kia xấu, cái này
phải cái kia quấy, cái này là chân, cái kia là vọng… rồi

53
“Vua Dị Kiến… linh hồn” hật tâm luận, trang 85, 86 - Hòa thƣợng Thích
Phƣớc Hảo dịch.
54
“Thấy tánh là thế nào?… thêm đầu…” Tâm pháp Thiền sư, trang 173, 174
- Thích Tục Khang, Đào Văn Học.
69