Page 43 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

34

ปจจุบันมีการจัดกิจกรรมการพูดโตวาทีอยูเสมอโดยเฉพาะทางสื่อมวลชน เชน รายการยอวาที
แซววาที ฯลฯ แตดูเปนการใชคารมคมคายมากกวาการใชวิธีการแหงปญญา ไมไดสงเสริมการเพิ่มพูน

ภูมิปญญา เพียงแตมุงความบันเทิงมากกวาสาระความรู

องคประกอบของการโตวาที

การโตวาทีเปนการพูดอภิปรายสาธารณะ จึงมีการแยกกลุมผูพูดออกจากผูฟงและไมเปดโอกาส

ใหผูฟงไดมีสวนรวมในการพูดอาจจะมีเพียงถามความเห็นในการตัดสินดวยการขอเสียงปรบมือเทานั้น
องคประกอบของการโตวาทีมีดังนี้

1. ญัตติ คือ หัวขอการโตวาทีหรือประเด็นปญหาที่กําหนดขึ้น ซึ่งเปนขอที่ผูพูดทั้งสองฝาย

มีความเห็นไมตรงกัน หรืออาจจะกําหนดใหเห็นไมตรงกัน หยิบยกมาใหอภิปรายโตแยงกัน
ญัตติที่ควรนํามาโตวาทีควรมีลักษณะ ดังนี้

1. เปนเรื่องที่คนสวนใหญใหความสนใจและมีสวนเกี่ยวของหรือมีผลกระทบและเกิดประโยชนตอ

คนในสังคมเหลานั้น
2. เปนเรื่องใหความรู มีคุณคาในการสงเสริมความรู ความคิดและสงเสริมเศรษฐกิจ การเมือง

การปกครอง
3. เปนเรื่องสงเสริมศิลปวัฒนธรรม และไมขัดตอศีลธรรมอันดีงามไมเปนภัยตอสังคม

4. เปนเรื่องที่จะนําไปสูขอตกลงที่จะดําเนินการไดหรือสามารถนําผลของการโตวาทีไปใชใน

การแกปญหาหรือใชประโยชนดานอื่น ๆ ได (ควรหลีกเลี่ยงญัตติที่ขาดลักษณะดังกลาวมา เชน ญัตติที่วา
ขี้เมา ดีกวาเจาชู พอคาดีกวาขาราชการ ฯลฯ ซึ่งเปนญัตติที่ไมไดประโยชนไรสาระ)

2. ประธานการโตวาทีและคณะผูตัดสินใจ
ประธานการโตวาที เปนผูทําหนาที่ควบคุมการโตวาทีใหเปนไปตามแบบแผนและกฎเกณฑตลอด

ทั้งขอตกลงตาง ๆ ประธานการโตวาทีจะมีผูชวยทําหนาที่ผูกํากับเวลาของผูโตตามที่กําหนดกันไว

ประธานการโตวาทีมีหนาที่ดังนี้
1. กลาวนําบอกญัตติและชี้แจงระเบียบวิธีการ หลักเกณฑของการโตวาที

2. แนะนําคณะผูโตทั้งฝายเสนอและฝายคาน แนะนําผูกํากับเวลาและคณะผูตัดสิน

3. ชี้แจงรายละเอียดของกติกาตาง ๆ ใหทุกฝายที่เกี่ยวของในการโตวาทีทราบ
4. เชิญผูโตขึ้นพูดทีละคนตามลําดับ

5. รวมคะแนน แจงผลการตัดสิน และกลาวปดการโตวาที

คณะผูตัดสิน
คณะผูตัดสินจะเลือกผูที่มีประสบการณในการโตวาทีและมีความเชี่ยวชาญในเรื่องที่นํามาเปนญัตติ

ในการโตวาที อาจจะมี 2 หรือ 5 คน คณะผูตัดสินมีหนาที่ใหคะแนนตัดสินชี้ขาด การโตวาทีฝายใด
ที่เสนอเหตุผล ความคิดทรรศนะที่ดีกวา โดยไมตองถามความเห็นตอผูฟง