Page 20 - Welsh CCSE in ALN and AP Settings Report

7.0 RISG O DIFFYG

GWEITHREDU

Ar hyn o bryd mae diffyg sgiliau sydd eu hangen ar gyfer pontio
cyfiawn i sero net, ac mae hyn yn mynd i waethygu (adroddiad
Sgiliau Gwyrdd Byd-eang, 2023). Ni allwn fforddio gwastraffu
cyfleoedd cyflogaeth bosibl yn y sector hwn. Mae dysgwyr mewn
lleoliadau addysg amgen nad ydynt yn gweld eu hunain yn ffitio i

i mewn i swyddi traddodiadol, e.e. swyddi mewn swyddfeydd, ac felly gallai’r
pobl ifanc hyn ddod yn anweithgar yn economaidd Fodd bynnag, mae addysgu
dysgwyr ADY am newid hinsawdd a chynaliadwyedd a darparu profiadau addysgol
ymarferol wedi rhoi’r cyfle i'w hannog i chwilio am gyfleoedd gwaith a ddarperir gan
drawsnewidiad cyfiawn i sero net, e.e. amaethgoedwigaeth, gosod paneli solar,
amaethyddiaeth adfywiol.
Mae pobl ifanc agored i niwed yn cael eu heffeithio gan newid hinsawdd ond nid ydynt yn
gallu deall beth sy'n digwydd neu nid oes ganddynt yr offer i wneud unrhyw beth amdano.
Mae'r dysgwyr hyn yn haeddu'r wybodaeth a'r gallu i liniaru effaith newid hinsawdd, yn

enwedig oherwydd y ffaith bod pobl ag anableddau (sy'n cynnwys llawer o'r bobl ifanc hyn
mewn lleoliadau ADY) yn cael eu heffeithio'n anghymesur gan newid hinsawdd o'i
gymharu â'r rhai heb anableddau (Saxton & Ghenis, 2018). Mae'r effaith y mae ANHaCh
presennol a addysgir mewn lleoliadau ADY yn ei chael, er enghraifft plannu perllannau
Eco-Sgolion, wedi cael effaith enfawr ar hyder, sgiliau ac ansawdd bywyd dysgwyr yn y
dyfodol. Heb gyflwyno adnoddau ANHaCh pellach, hyfforddiant, a chefnogaeth i staff
mewn lleoliadau ADY, bydd dysgwyr yn gadael y system addysg gydag ymdeimlad
newidiol o realiti, heb allu cymryd rhan mewn trafodaethau ynghylch pwnc hanfodol sy'n
effeithio ar bawb ledled y byd.

Mae perygl o gyflwyno'r Cwricwlwm i Gymru yn aneffeithiol. Mae potensial y gallai'r llinyn
cynaliadwyedd sy'n rhedeg trwy'r cwricwlwm orwedd yn unig mewn addysg awyr agored
er anfantais i ANHaCh. Fel y trafodwyd, mae addysg awyr agored yn offeryn allweddol ar
gyfer addysgu dysgwyr ADY, fodd bynnag, mae llawer o'r cynnwys yn seiliedig ar les yn
hytrach nag ANHaCh. Er ei bod yn ddealladwy nad yw dysgwyr cam cyn dilyniant yn
debygol o ddeall y cysyniad o newid hinsawdd neu gynaliadwyedd, mae'n dal yn bwysig
eu bod yn dysgu am natur a gofalu am yr amgylchedd gan eu bod yn dal i allu ffurfio
agweddau ar y byd o'u cwmpas a sut maen nhw eisiau amddiffyn hynny.

Risg arall yw blinder athrawon a chynorthwywyr
addysgu a allai arwain at staff yn gadael y
proffesiwn. Gall y gofynion uchel o greu adnoddau a
dysgu cysyniadau newydd fel newid yn yr hinsawdd
a chynaliadwyedd ar ôl addysgu trwy'r dydd fod yn
flinedig ac yn teimlo'n ddiddiwedd i staff addysgu.
Nid ydynt eisiau gwneud gwahaniaeth i'w dysgwyr

trwy beidio â dysgu gweithgareddau effeithiol,
diddorol iddynt ar bynciau y maent am ddysgu
amdanynt, ond nid oes ganddynt amser i greu'r
adnoddau hyn yn ystod eu horiau gwaith gan fod yn
rhaid iddynt fod ar gael i ddysgwyr bob amser.
20