Page 15 - Welsh CCSE in ALN and AP Settings Report

"Roedden nhw’n gwneud gweithgareddau gyda phwmpenni, roedden
nhw'n eu cerfio, eu defnyddio ar gyfer addurno, ac yna roedden nhw'n
gwneud cawl allan ohonynt, yna’n eu compostio yn y biniau y tu
allan. Roedden nhw hefyd yn rhostio’r hadau, roedden nhw'n
defnyddio croen y winwns a gafodd eu defnyddio i wneud cawl i liwio
dillad a phethau eraill. Felly, mae'n nodwedd bwysig mewn gwirionedd,
trwy'r sylfaen, byddwn i'n dweud, ond yng nghyfnod allweddol pedwar
oherwydd ei fod yn cael ei gydnabod gan y cymhwyster maen nhw'n
ei gyflawni, mae'n amlwg bod yn rhaid i ni wneud yn siŵr ein bod ni'n ei
wneud yn aml wedyn... Ac oherwydd ei fod yn canolbwyntio’n drwm
ar y sgiliau bywyd hynny, y sgiliau bywyd ymarferol ac oherwydd

bod gennym ardd mor dda hefyd... Rydyn ni wedi
gallu ei wneud yn rhan sylfaenol o'u cwricwlwm."

Mae athrawon yn cysylltu coginio ag ANHaCh trwy sicrhau bod pob elfen o'r ffrwythau neu'r
llysiau sy’n cael ei thyfu yn cael ei defnyddio, gan addysgu am effeithiau niweidiol
gwastraff bwyd. Mae addysgu dysgwyr ar filltiroedd bwyd yn ystod gwersi coginio hefyd
wedi bod yn offeryn defnyddiol i ddysgwyr sy'n deall y cysyniadau hyn.

“Mae ein plant wrth eu boddau’n coginio. Maen nhw yn
eu helfen ac rydyn ni'n gwneud hynny yn y dosbarth ond
mae hyn yn mynd i fod yn wahanol oherwydd ei fod
seiliedig yn fwy ar gynhwysion naturiol sydd wedi'u
tyfu'n bwrpasol a bwyta'n iach. Nid yw llawer o'n plant yn
hoffi bwyta'n iach oherwydd anghenion dietegol ac
oherwydd bod ganddynt anghenion synhwyraidd. Felly
bydd yn ffordd eithaf braf, dwi'n meddwl, unwaith y
byddwn wedi ei sefydlu'n iawn i'w hannog i roi cynnig ar
bethau newydd ac mae elfen synhwyraidd iddo hefyd."

Mentrau Ailgylchu a Chynaliadwyedd: Mae rhai lleoliadau ADY yn defnyddio
cystadlaethau fel ffordd o hyrwyddo cynaliadwyedd ledled yr ysgol. Er enghraifft, mae
posteri am barthau di-sbwriel, ailgylchu a gofalu am yr amgylchedd wedi cael eu creu
gan ddosbarthiadau a'u pleidleisio arnynt. Mae’r posteri’n cael eu defnyddio ar gyfer
arddangosfeydd ledled yr ysgol neu ar ddrysau eu dosbarthiadau. Trwy roi ymdeimlad o
annibyniaeth a chyfrifoldeb i'r dysgwyr wneud posteri, maent yn fwy tebygol o ddilyn y
camau maen nhw'n eu hyrwyddo a’u trafod gyda'u cyfoedion.

15