Page 17 - คู่มือ RF -kt-20-08-2018-4-45 (ฉบับเต็ม)_(29-08-18)
P. 17
ตนเอง ปรับปรุงงาน และการแก้ปัญหาต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ซึ่งการสะท้อนคิดตามแนวคิด
ทฤษฏีของเขามีขั้นตอนดังต่อไปนี้
1. การบรรยายสภาพการณ์ (Description) เป็นการบรรยายว่า เกิดเหตุการณ์อะไรขึ้นบ้าง
(What happened) อะไรเป็นสิ่งกระตุ้นให้เกิดการสะท้อนคิด เป็นการบรรยายที่เกิดจากความรู้สึกที่ก าลัง
เผชิญกับสถานการณ์นั้น ๆ
2. ความรู้สึก (Feelings) เป็นการแสดงความรู้สึก ความคิดเห็นว่า คิดและรู้สึกอย่างไรต่อ
เหตุการณ์นั้นๆ (What were you thinking and feeling) โดยสังเกตความรู้สึก และการรับรู้ ว่าเรามีปฏิกิริยา
อย่างไร หรือรู้สึกอย่างไรกับอุบัติการณ์ สถานการณ์หรือประเด็นแนวคิดนั้น เช่น การขาดความมั่นใจ
ความกลัว ความสับสนในการปฏิบัติงาน เป็นต้น
3. การประเมิน (Evaluation) เป็นการประเมินว่า มีเหตุการณ์อะไรบ้างที่แสดงถึง
ความส าเร็จ และความล้มเหลว (What was good and bad about experience) โดยการประเมินจาก
เหตุการณ์ในทางที่ดีหรือไม่ดีเกี่ยวกับอุบัติการณ์ สถานการณ์ หรือประเด็นแนวคิดนั้น แล้วน าผลการประเมินที่
ให้คุณค่า มาใช้ในการตัดสินใจ
4. การวิเคราะห์ (Analysis) เป็นการวิเคราะห์เหตุการณ์ในภาพรวม (What sense can you
make of the situation) โดยการใช้ความรู้สึก ประสบการณ์เดิม ในวิเคราะห์สถานการณ์
5. การสรุป (Conclusion) เป็นการสรุปความคิดรวบยอดว่าจะท าสิ่งใดที่สร้างความแตกต่าง
จากเดิมได้บ้าง (What else could you have done) โดยใช้เหตุผลจากการวิเคราะห์ สิ่งที่ได้เรียนรู้ร่วมกับ
ประสบการณ์เดิมในการสรุปผลการเรียนรู้
6. การวางแผนปฏิบัติ (Action plan) เป็นการวางแผนว่าจะท าสิ่งที่แตกต่างนั้นได้อย่างไร (If
it arose again, what would you do) น าสิ่งที่ได้เรียนรู้ไปวางแผนการปฏิบัติในสถานการณ์ใหม่ เพื่อแก้ไข
ปัญหาหรือพัฒนาตนเอง ถ้าหากสถานการณ์นั้นเกิดขึ้นอีก เราจะท าอะไรที่แตกต่างไปจากเดิมบ้าง มีขั้นตอน
การปฏิบัติอย่างไร
7. การวางแผนปฏิบัติในอนาคต (Personal action plans) การวางแผนน าสิ่งที่ได้เรียนรู้ไป
ปฏิบัติในสถานการณ์ใหม่ เพื่อแก้ไขปัญหาหรือพัฒนาตนเอง ถ้าหากสถานการณ์นี้เกิดขึ้นอีก เราจะท าอะไรที่
แตกต่างไปจากเดิมบ้าง มีขั้นตอนการปฏิบัติอย่างไร
วิธีการสะท้อนคิด
นักการศึกษาได้มีการใช้วิธีการสะท้อนคิดที่หลากหลาย โดยเฉพาะในการจัดการเรียนการสอนที่
ส่งเสริมการสะท้อนคิด สามารถใช้วิธีการสะท้อนคิดได้หลายวิธี เช่น
1. การเขียนบันทึก (Journal Writing)
2. การสนทนา (Dialogue)
3. การวิเคราะห์อุบัติการณ์ (Incident Analysis)
4. การอ่านงานเขียนอย่างพินิจพิเคราะห์ (Reading with Reflection)