Page 45 - Binder1

๒๘

๓. หลักการฟงและการดู

การฟงและการดูอยางมีประสิทธิภาพมีแนวปฏิบัติที่สามารถนำไปใชไดดังนี้
๑. มีสมาธิในการฟงและดู การมีสมาธิเปนสิ่งจำเปน ผูรับสารตองตัดความวิตกหรือความ
กังวลใจตางๆ ออกจากจิตใจใหหมด ฉะนั้นทุกครั้งที่ฟงและดูเรื่องใดก็ตาม ผูฟงและดูตองหมั่นฝก

ความมีสมาธิใหแกตนเอง พยายามพุงความสนใจไปในเรื่องที่ตนกำลังฟงและดูนั้น
๒. ตั้งจุดมุงหมายในการฟงและดู ในการฟงและดูแตละครั้งควรตั้งจุดมุงหมายไววาจะฟง
และดูเพื่ออะไร เชน ฟงและดูเพื่อจับใจความสำคัญ ฟงและดูเพื่อความเพลิดเพลิน เปนตน การฟง

และดูอยางไรจุดมุงหมายยอมเสียเวลาในการฟงและดู
๓. วิเคราะหเจตนาของผูพูด คือ ตองรูจักวิเคราะหเจตนาของผูพูดวา ผูพูดมีความประสงค
อยางไร มีสิ่งใดแอบแฝงซอนเรนอยูในเรื่องที่พูดหรือไม
๔. สนใจและจับประเด็นสำคัญของเรื่องที่ฟงและดูใหได คือ ขณะฟงและดูตองรูจักใช
สติปญญาวิเคราะหดูวา ผูพูดกำลังพูดเรื่องอะไร ใหสาระ ประโยชนอะไรบาง เรื่องที่ฟงและดูนั้นมี

ประเด็นสำคัญอยางไร แลวพยายามสรุปความคิดรวบยอดใหได
๕. ตองวางใจเปนกลางไมมีอคติใดๆ ตอผูพูด การมีอคติและการจับผิดผูพูดยอมมีผลเสีย
มากกวาได ควรหลีกเลี่ยงการจับผิดเล็กๆ นอยๆ เชน การแตงกาย การพูดซ้ำซาก ในบางคำ ฯลฯ

เพราะจะทำใหผูฟงและดูเกิดความรูสึก วาเรื่องที่กำลังฟงและดูนั้นเปนเรื่องนาตำหนิ ควรสราง
เจตคติที่ดีตอผูพูดเสมอ การทำใจไดเชนนี้จะทำใหบรรยากาศการฟงและดูเปนไปอยางราบรื่นและ
เขาใจดี
๖. ฟงและดูดวยความอดทนและตั้งใจ ตองอดทนและตั้งใจฟงและดูตั้งแตตนจนจบ การ
ฟงและดูอยางครึ่งๆ กลางๆ หรือฟงและดูเพียงบางตอนยอมทำใหไมสามารถเขาใจเนื้อเรื่องไดอยาง

สมบูรณ
๗. มีมารยาทในการฟงและดูอยางสำรวมใหเกียรติผูพูดและมีมารยาทอันดีงาม นับเปน
คุณสมบัติของผูฟงและดูที่ดี การรูวาสิ่งใดควรไมควร เชน การลุกเขาออก การทำเสียงเอะอะ

นับเปนกิริยาที่ไมเหมาะสม ถือวาไมใหเกียรติผูพูด และเปนการเสียมารยาทอยางยิ่ง การฟงและดูใน
หองหากไมจำเปนก็ไมควรลุกออก แตถาจำเปนจริงๆ ก็ควรทำความเคารพผูพูดเสียกอน ไมพยายาม
ถามสอด ควรฟงและดูเรื่องที่ผูพูด ตองการพูดใหหมดแลว จะซักถามหรือแสดงความคิดเห็นก็ควร
ถามภายหลัง

๘. ใชศิลปะในการฟงและดู ผูรับสารที่ดีไมควรฟงและดูอยางเดียว ควรใชไหวพริบในบาง
โอกาส เพื่อชวยใหผูพูดสามารถถายทอดความรู ความคิดของตนไปสูจุดมุงหมายปลายทาง ตามที่
ผูฟงและดูตองการโดยใชคำถามนำไปสูจุดที่ผูฟงและดูตองการ
๙. ขณะฟงควรบันทึกสิ่งสำคัญ โดยวิธีการจด บันทึกภาพ และเสียง ในกรณีที่เรื่องที่ฟง

และดูไมจำกัดลิขสิทธิ์ อยางไรก็ตามควรขออนุญาตจากผูพูดหรือผูจัดงานกอน
๑๐. หลังการฟงและดู ผูรับสารควรมีเวลาคิดทบทวนวาเรื่องราวตางๆ ที่ฟงและดูไปนั้น
ตรงกับขอเท็จจริง และมีเหตุผลนาเชื่อถือเพียงใด มีสิ่งใดจะนำไปปฏิบัติใหเกิดประโยชนไดหรือไม
และรูจักนำความรูหรือขอคิดตางๆ ที่ไดจากการฟงและดูไปใชประโยชนตามโอกาสอันสมควร และ

ควรตรวจสอบเปรียบเทียบจากสื่ออื่นเพื่อความถูกตองกอนนำไปอางอิง