Page 58 - Binder1
P. 58
๔๑
16) ตำหนิที่พฤติกรรม ไมตำหนิที่ตัวบุคคล ถาจะตำหนิวัยรุน ระวังปฏิกิริยาตอตานไม
ยอมรับ ซึ่งเกิดขึ้นโดยอัตโนมัติเพราะเปนกลไกทางจิตใจที่จะปกปองตนเอง เมื่อเริ่มตนไมยอมรับ จะ
ไมสนใจฟง ไมเชื่อ ไมเห็นดวยสิ่งที่ผูใหญบอก (แมวาเรื่องที่พูดตอมาเปนเรื่องจริง) ไมควรตำหนิดวย
คำพูดวา เปนนิสัยไมดีหรือสันดานไมดี เพราะจะทำใหวัยรุนโกรธ ตอตานไมยอมรับ หรือแกลงเปน
อยางนั้นจริงๆ
วิธีการที่ทำใหวัยรุนยอมรับ และไมเสียความรูสึกดานดีของตนเอง ทำไดดวยการตำหนิที่
พฤติกรรม แทนการตำหนิที่ตัววัยรุน เชน
(ตำหนิที่ตัววัยรุน) (ตำหนิพฤติกรรม)
“เธอนี่แยมาก ขี้เกียจจังเลยถึงมาสาย” “การมาโรงเรียนสายเปนสิ่งที่ไมดี”
“เธอนี่โงมากนะ ที่ทำเชนนั้น” “การทำเชนนั้น ไมฉลาดเลย”
ไมควรตำหนิลามไปถึงพอแมเพราะสรางความรูสึกตอตานอยางแรง เปนอันตรายตอการ
สื่อสารและการสรางความสัมพันธ เชน
“อยางนี้พอแมไมเคยสอนใชไหม”
ไมควรตำหนิลามไปถึงเรื่องอื่นๆ เรื่องในอดีตที่ผานมา เรื่องที่เคยตำหนิไปแลว เชน
“ไมสงการบานอีกแลวอาทิตยที่แลวก็มาสาย”
ไมควรตำหนิแลวคาดหวังวาวัยรุนคงแกไขไมได แสดงความหมดหวัง เชน
“ทำงานผิดหมดครูวาชาตินี้คุณคงไมมีทางทำถูกแนเลย”
ไมควรตำหนิและซ้ำเติม ประชดประชัน เสียดสี เชน
“ใชอะไรคิดเนี่ย หัวนะมีหรือเปลา”
“พอแมใหมาแคนี้นะ”
ไมควรนำไปผูกพันกับเรื่องอื่นที่ไมเกี่ยวของกัน เชน
“คุณรักพอแมหรือเปลา ถารักทำไมทำอยางนี้”
ไมควรใชคำหยาบคาย ใชคำพูดสุภาพ จริงจังแตนิ่มนวล เชน
“ครูขอแนะนำวาคุณควรวิเคราะหโจทยใหดีกอนตอบ”
17) กระตุนใหคิดดวยตนเอง ในการฝกใหวัยรุนคิดและแกปญหานั้น ควรฝกใหคิดเองกอน
เสมอ เมื่อคิดไมไดจริงๆ อาจชวยชี้แนะใหในตอนทาย เชน
“....คิดวาปญหาอยูที่ไหน” (ใหคิดสรุปหาสาเหตุของปญหา)
“แลว....จะทำอยางไรตอไปดี” (ใหคิดหาทางออก)
๑๘) ประคับประคองอารมณ จิตใจ อารมณของวัยรุนจะรูสึกดีขึ้น เมื่อเกิดสิ่งตอไปนี้
ความหวังดานบวก เชน ประโยชนจากการพูดคุยกัน ความเขาใจที่ดีขึ้น ความหวังที่มีโอกาสสำเร็จ
การชวยเหลือโดยผูใหญการไดระบายความรูสึก เชน
“บางทีการรองไห หรือไดระบายความทุกขใจไมสบายใจก็ชวยใหใจสบายขึ้น”
“ครูตองการให.....เลาเรื่องที่อาจไมสบายใจ แตอาจทำใหเราเขาใจเหตุการณดีขึ้น”
๑๙) คาดหวังดานบวก ในชวงทาย กอนจะจบการพูดคุย ครูควรแสดงความคาดหวังดาน
บวกตอวัยรุน มองเขาในแงดี และใหโอกาสเขาคิด ไตรตรอง ดวยตัวเอง
“ครูคาดวา....นาจะทำไดสำเร็จ”
“ลองดูนะ ครูวา....นาจะทำได”