Page 145 - Phẩm Tam Quốc
P. 145
đến kì lạ. Thứ nhất, họ là thiên tài từ bé, lúc xuống núi mới chỉ có hai mươi
sáu, hai mươi bảy tuổi (Quách Gia hai mươi bảy tuổi, Gia Cát Lượng hai
mươi sáu tuổi). Nhưng suy nghĩ và mưu lược gần như đã thành thục. Thứ hai,
họ đều “chọn đúng chủ”. Trong khi mọi người chỉ nhìn thấy ưu điểm của
Viên Thiệu, Quách Gia đã nhìn thấy phần nát rữa; khi mọi người chỉ nhìn
thấy phần nát rữa của Lưu Bị, Gia Cát Lượng đã nhìn thấy phần ưu điểm.
Thứ ba, họ đều “có mưu kế, lập công lớn”. Quách Gia giúp Tào Tháo thống
nhất miền bắc Trung Quốc, Gia Cát Lượng giúp Lưu Bị lập nên thế chân vạc.
Có thể nói, trong hai người, một là kỳ sĩ trời sinh, một là nhân tài trần thế.
Đương nhiên, họ giống nhau ở chỗ, trung thành hết mực, cúc cung tận tuy,
chết không từ nan. Quan hệ giữa họ và Tào Tháo, Lưu Bị bề ngoài không thể
hiện như cá gặp nước, nhưng bên trong thì tình sâu nghĩa nặng.
Sau khi Quách Gia qua đời, Tào Tháo buồn thương khôn xiết. Theo ‘Tam
quốc chí, Quách Gia truyện” và lời chú thích của Bùi Tùng Chi, mỗi lần Tào
Tháo dâng biểu lên triều đình, viết thư cho Tuân Úc, trò chuyện cùng người
khác, nhiều lần tưởng nhớ Quách Gia và lần nào cũng rơi lệ. Tào Tháo nói,
Phụng Hiếu chưa đầy bốn mươi tuổi, (mới ba mươi tám), thời gian cùng ta là
mười một năm. Đó là những ngày gian khổ vất vả, tất cả đều do ta và Quách
Gia chèo chống. Đúng là lúc nguy hiểm ngàn cân treo sợi tóc! Nhiều lúc ta đã
mất hết chủ ý, may có Quách Gia ra sức chèo lái tới thành công. Thực ra thì
Quách Gia cũng biết đi là nguy hiểm, Quách Gia không được khỏe, miền
nam lại nhiều dịch bệnh, nên thường nói đến miền nam chỉ e không còn sống
mà quay lại. Nhưng cùng ta bàn về kế lớn thiên hạ, lại nói phải bình được
Kinh châu trước và xin được liều mạng lập công! Tình nghĩa như vậy ai mà
quên được! Nay, ta tuy có luận công ban thưởng cho Quách Gia, nhưng đối
với người chết thì đó còn tác dụng gì! Người tri kỷ thiên hạ thực không
nhiều, khó khăn lắm mói được một người, lại bỏ ta ra đi. Trời xanh hỡi, bảo
ta làm gì đây, làm thế nào đây!
Theo cách nói của Tào Tháo chúng ta hiểu, quan hệ giữa họ là khác
thường, có thể nói là cùng chia sẻ hoạn nạn (nguy hiểm hoạn nạn đều cùng
nhau), hai trái tim cùng một nhịp đập (chỉ có Phụng Hiếu là hiểu được ý ta).
Quách Gia đúng là nhân tài khó kiếm, có thể coi là trung thành hết mực (hết
lòng hết sức, quên sao được), lại có nhiều mưu, thành công (Bình định thiên
hạ, nhiều mưu lập công lớn). Những đặc trưng và quan hệ đó dễ dàng khiến
chúng ta liên tưởng ngay đến Gia Cát Lượng.
Sự thực, Quách Gia và Gia Cát Lượng không chỉ có điểm tương đồng