Page 141 - Phẩm Tam Quốc
P. 141
uý cục trưởng công an cấp huyện phó, kết quả là thua một trận tơi bời tự
mình đánh mình. Sau này trong trận đánh với quân Khăn Vàng vì “Lập công”
và khó khăn lắm mới được chức Cao Đường lệnh cấp huyện trưởng (Trong
thời gian này, một lần mất chức), rồi lại bị quân Khăn Vàng đánh bại, đành
phải chạy sang với Công Tôn Toản. Vừa khéo Đào Khiêm lâm bệnh và qua
đời. Lưu Bị được nhờ trông coi Từ châu, nhung rồi lại bị Lã Bố đánh đuổi,
Lưu Bị đành chạy đến chỗ Tào Tháo. Sau đó còn phải nhờ vả Viên Thiệu và
Lưu Biểu, có thể nói trước trận Xích Bích, Lưu Bị luôn phải ăn đậu ở nhờ,
hết người này đến người khác, địch ta bạn thù lẫn lộn. Nếu là người khác nhất
là người tự nhận mình là anh hùng, e đã hết đường chịu đựng, thậm chí có lúc
còn phải dựa vào Lã Bố. Lời chú dẫn Ngụy thư của Bùi Tung Chi trong Tam
quốc chí – Tiên chủ truyện nói, bấy giờ bộ hạ của Lã Bố đã nhìn ra Lưu Bị
không phải là đèn cạn dầu nên đã nói với Lã Bố, Lưu Bị “Phản phúc khó
dung, nên lo sớm đi”. Nhưng tiếc thay Lã Bố không nghe, kết quả về sau đã
chết trong tay Lưu Bị. Nhưng với lập trường khác, mấy chữ “Phản phúc khó
dung” đã nói rõ Lưu Bị có chí của người anh hùng và cái hồn của người anh
hùng, nên mới không cam chịu ờ dưới người khác trong một thời gian dài.
Lưu Bị có chí của anh hùng, khí của anh hùng, hồn của anh hùng và cũng
có nghĩa của người anh hùng. Theo lời chú dẫn Hiến đế Xuân Thu của Bùi
Tùng Chi trong Tam quốc chí – Tiên chủ truyện, Viên Thiệu từng đánh giá
“Lưu Huyền Đức rộng lượng, có tín nghĩa”. Nói vậy là chính xác. Viên Thiệu
vẫn là Viên Thiệu, không phải lúc nào cũng không nhìn ra vấn đề. Nhưng lời
đánh giá đó có mâu thuẫn với cách nói trước, một người “Phản phúc khó
dung” chẳng lẽ lại có thể là “Rộng lượng có tín nghĩa”? Kỳ thực phải xem là
đối với ai. Với đối tượng buộc phải theo, đúng là Lưu Bị “Phản phúc khó
dung”, với đối tượng đến nhờ vả, Lưu Bị lại “Rộng lượng có tín nghĩa”. Vì
sao vậy? Vì Lưu Bị là người có chí anh hùng. Người có chí anh hùng sẽ
không cam chịu ở dưới người khác, luôn phải điều chỉnh sách lược, luôn tìm
cơ hội, vì vậy mới “Phản phúc khó lường”. Cũng vậy, người có chí anh hùng,
cần phải đoàn kết với đồng chí, ngưng tụ lực lượng, vì vậy mới “Rộng lượng
và có tín nghĩa”. Chúng ta chi cần đưa ra một ví dụ là rõ ràng ngay. Quan Vũ
và Trương Phi thời đó đều là nhân tài hàng đầu. Còn Lưu Bị thì sao? Tay
trắng, trắng tay, chẳng có một thứ gì, không có một tia hy vọng nào trong cả
một thời gian dài. Nhưng hai người đó dù có chết cũng vẫn theo chân, trung
trinh hết mực, thậm chí Quan Vũ còn “một mình một ngựa từ ngàn dặm tìm
đến”. Vì sao vậy? Vì Lưu Bị “Rộng lượng, có tín nghĩa”. Tam quốc chí nói,
Lưu Bị và Quan Vũ, Trương Phi “Ăn ngủ cùng giường, ân như anh em”.