Page 139 - Phẩm Tam Quốc
P. 139
đánh giúp. Thực tế, thì trước trận chiến Xích Bích, Lưu Bị luôn luôn thua trận
phải tháo chạy, kỷ lục “Tiên chủ bại trận” kể ra vô số. Lời chú dẫn Ngụy thư
của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc chí, Tiên chủ truyện nói, lúc Tào Tháo đến
đánh Lưu Bị, Lưu Bị bất ngờ vì tưởng Tào Tháo đang đánh nhau với Viên
Thiệu, đó là vào năm Kiến An thứ V (năm 200). Chờ khi tận mắt thấy cờ của
Tào Tháo, Lưu Bị sợ quá cắm cổ chạy, mặc cho bộ hạ ở phía sau sống chết ra
sao không rõ (nhìn thấy cờ chạy luôn, bỏ lại tất cả), như vậy đâu phải là anh
hùng? Đương nhiên, cũng có mấy lần Lưu Bị đã thắng trận, sử sách có ghi
“Lập công mây lần”, nhưng đó là mấy trận đánh nhỏ. Sự thực, trong lúc chư
hầu hỗn chiến, Lưu Bị chưa tiêu diệt được một quân phiệt nào, chiến công
của Lưu Bị chẳng đáng gì.
Người như vậy, đương nhiên tiếng tăm không nhiều. Viên Thuật từng xem
thường nói: “Xưa nay chưa từng nghe thiên hạ có người là Lưu Bị”. Đó là lời
Viên Thuật nói với Lã Bố, theo lời chú dẫn Anh hùng kí và “Hậu Hán thư. Lã
Bố truyện” của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc chí. Lã Bố truyện, vẫn còn một
sự kiện nữa có thể nói rõ vấn đề. Theo Hậu Hán thư. Khổng Dung truyện, lúc
Khổng Dung giữ chức Bắc Hải tướng, bị giặc Khăn Vàng đến vây, cực chẳng
đã phải phái Thái Sử Từ đến cầu cứu Lưu Bị lúc đó là Bình Nguyên tướng.
Lưu Bị kinh ngạc nói: “Khổng Bắc Hải còn biết thiên hạ có Lưu Bị sao?” rồi
lập tức phái ba ngàn viện binh. Trong Tam quốc chí. Thái Sử Từ truyện có
ghi, “Bị nghiêm mặt đáp: Khổng Bắc Hải còn biết thế gian này có Lưu Bị?”
Tam quốc diễn nghĩa cũng nói vậy. Nhưng theo ý tôi, mấy chữ “kinh ngạc
nói” trong Hậu Hán thư chính xác hơn mấy chữ “nghiêm mặt đáp” trong Tam
quốc chí, vì đằng sau chữ “kinh ngạc” là “vui mừng”, tức là “ngạc nhiên vui
mừng”. Điều đó nói lên cái gì? Rõ ràng lúc đó Lưu Bị chưa có tiếng và đang
mong có tiếng.
Một người trắng tay luôn phải cầu cạnh người khác như họ Lưu, nhưng
đến đâu cũng được hoan nghênh và khoản đãi. Bị Lã Bố đánh bại, họ Lưu
chạy đến với Tào Tháo được Tháo cho làm Dự châu mục, là Tả tướng quân
“Đi cùng xe, ngồi cùng giường”. Lúc bị Tào Tháo đánh bại, họ Lưu chạy
sang với Viên Thiệu, Viên Thiệu ra khỏi thành vài trăm dặm nghênh đón, hai
cha con “hết mực tôn kính”. Viên Thiệu và Tào Tháo là những người ghê
gớm nhất thời đó mà còn vậy, huống chi những người khác! Chỉ một mình
Viên Thuật chẳng coi Lưu Bị ra gì.
Vì sao Lưu Bị lại được đãi ngộ như vậy?
Lời giải thích chỉ có một, tức là Viên Thiệu, Tào Tháo và mấy người như