Page 134 - Phẩm Tam Quốc
P. 134
Phần 2. TÔN LƯU LIÊN MINH
§13. MƠ XANH UỐNG RƯỢU
Trong số nhân vật anh hùng thời Tam Quốc, Lưu Bị luôn là một câu đố.
Câu đố đó giống như tự (tên cúng cơm) của Lưu Bị, huyền bí lại càng huyền
bí. Lưu Bị xuất hiện với hai bàn tay trắng, vô danh tiểu tốt, ăn đậu ở nhờ,
luôn phải bôn ba khắp nơi. Nhưng đâu đâu cũng tôn trọng khoản đãi Lưu Bị,
thậm chí Tào Tháo còn cho rằng chỉ có mình và Lưu Bị là anh hùng thực sự.
Vậy, đúng là Tào Tháo đã nói câu này? Vì sao Tào Tháo lại nói vậy? Lưu Bị
là anh hùng thực chăng? Vì sao Lưu Bị lại là anh hùng?
Ở tập trước chúng ta đã nói, để Lưu Bị ra đi là sai lầm lớn nhất trong đời
Tào Tháo, vì Tào Tháo đã thấy rõ Lưu Bị là anh hùng thực sự. Thậm chí Tào
Tháo còn nói: “Nay anh hùng trong thiên hạ chỉ có sứ quân và Tháo này!”.
Câu nói trên được ghi trong sử sách. Tam quốc chí, Tiên chủ truyện nói, “Lúc
Tiên chủ chưa ra, Hiến đế cữu (nhạc phụ) Xa Kỵ tướng quân Đổng Thừa
nhận mật chiếu trong đai áo của đế, hòng giết Tào công. Lúc Tiên chủ chưa
phát, là lúc Tào công ung dung nói với Tiên chủ: “Nay anh hùng trong thiên
hạ chỉ có sứ quân và Tháo này! Lũ Bản Sơ không đáng nói”. Tiên chủ vừa ăn
đã để rơi thìa. Toại đã cùng Thừa và Tràng Thuỷ hiệu uý Chủng Tập, tướng
quân Ngô Tử Lan, Vương Tử Phục đồng mưu chưa có việc đi đánh Viên
Thuật. Sự việc bại lộ, “bọn Thừa đều bị giết”. Đó là nguyên văn. Sau “Tiên
chủ vừa ăn đã để rơi thìa”, trong lời chú dẫn Hoa Dương quốc chí, Bùi Tùng
Chi bổ sung: “Đúng lúc đó đã có tiếng sấm, nhân đấy Bị nói với Tháo, thánh
nhân nói: sấm rền gió giật tất có biến, đều là như thế. Tiếng sấm to nên mới
xảy ra như vậy!” Câu chuyện “mơ xanh uống rượu, bàn về anh hùng” có ghi
trong Tam quốc diễn nghĩa, là căn cứ theo đó mà cải biên.
Bình tâm mà xét, câu chuyện ghi trong Tam quốc diễn nghĩa về góc độ văn
học rất tinh tế, về góc độ lịch sử cũng coi là chân thực, vì tình tiết, nhân vật
trong chuyện đều có xuất xứ và lai lịch. Như chuyện “chiếu trong đai áo” có
ghi trong Tam quốc chí trong Hậu Hán thư; việc Lưu Bị trồng rau được nói rõ
ràng trong lời chú dẫn “Ngô lịch” Hồ Xung của Bùi Tùng Chi, còn nói rõ cả
loại rau trồng (rau cải trắng); câu chuyện “nhìn mơ hết khát” thấy trong Thế
thuyết tân ngữ. Giả quyệt câu thành ngữ cũng lấy trong đó. Còn về lời bình
các nhân vật thời đó của Tào Tháo cũng có thể nói là chân thực. Chỉ có một
chỗ là không đáng tin và một điểm là sai lầm.
Trần Nhĩ Đông đã phát hiện ra điểm sai lầm này. Tam quốc diễn nghĩa nói,
