Page 132 - Phẩm Tam Quốc

đàn sáo trống sênh). Ngọc sáng lung linh trên trời cao, biết bao giờ mới

ngưng nghỉ (lưng linh như trăng, bao giờ mới ngừng), tận đáy lòng ta bao lo
lắng, có thể mãi mãi sẽ không dừng (Từ đó mà buồn, không thể đoạn tuyệt)!
Hãy đến đi bạn ơi! Vượt qua đường quanh ngõ tắt, lối nhỏ chằng chịt, mong
bạn đoái tới để chúng ta được gặp lại sau bao năm tháng (vượt qua đường
quanh ngõ tắt, lối nhỏ chằng chịt). Nâng chén trước gió, tay trong tay ân tình,
ôn lại tình bạn thuở nào (bày tiệc vui vẻ, nhớ lại chuyện cũ). Đây chăng phải
là điều xúc động lòng người?

Đáng chú ý nhất là mấy câu mở đầu của bài thơ “Trước rượu nên ca, đời
người được mấy? Như hạt sương mai, ngày tháng khổ bấy”. Trong bài “Quy
tuy thọ”, Tào Tháo lại viết: Thần quy tuy thọ, còn có lúc hết. Rắn bay lên

mây, cũng thành cát bụi”. Đây là cách suy nghĩ triết học về vũ trụ nhân sinh.
Đương nhiên, Tào Tháo suy nghĩ trên lập trường một chính trị gia. Vì thế,
Tào Tháo mới có kết luận: “Ngựa kí gục đầu, chí ngoài ngàn dặm. Liệt sĩ
cuối đời, hùng tâm chưa hết”; “núi không ngại cao, nước không ngại sâu,
Chu công thổ lộ, thiên hạ quay đầu”“. Cũng tức là nói, phải chớp lấy thời cơ
ít ỏi đó, lập nên sự nghiệp to lớn, thực hiện mơ ước chính trị trong cuộc đời
ngắn ngủi này. Và cũng vì có tư duy triết học về vũ trụ nhân sinh làm bối

cành, có suy nghĩ “để sinh mạng hữu hạn biến thành vĩnh hằng” nên mới có
mơ ước chính trị đó, giống như lời Trần Thắng “Vương hầu khanh tướng đều
muốn có cái đó” hay như lời Lưu Bang “Đại trượng phu phải như vậy”, càng
có khác biệt về phẩm vị thì càng có đại khí, hon nữa ngoài đại khí ra còn phải
có sự sâu sắc.

Tào Tháo vốn rất sâu sắc, Quách Gia nói là “ngoài thì giản dị, trong thì
sáng suốt”. Sự sâu sắc đó còn biểu hiện ở chỗ hiểu người rất chuẩn, và dụng
tâm sâu xa, Tào Tháo rất có tâm kế. Bề ngoài có thể tay bắt mặt mừng, cười
cười nói nói, nhưng Tào Tháo đang quan sát bạn rất kỹ. Viên Thuật luôn

nóng nảy hống hách, Viên Thiệu luôn coi mình là nhất, Tào Tháo không
thèm nhìn tới, nhưng đối với một người trước là bán giầy, nay thì ăn đậu ở
nhờ như Lưu Bị, Tào Tháo lại nhìn bằng con mắt khác, cho dù lúc còn là thủ
hạ của Tào Tháo, Lưu Bị đã cố giấu mình, giả câm giả điếc nhưng Tào Tháo
vẫn nhìn ra. Tào Tháo nói “Anh hùng trong thiên hạ, chỉ có sứ quân và Tháo
này!”. Lưu Bị sợ quá làm rơi cả đũa.

Đây lại là một chuyện lạ. Lạ ở chỗ nào? Lạ ở chỗ, nếu Lưu Bị đúng là anh
hùng, Tào Tháo không nên nói thẳng ra như vậy. Nếu Lưu Bị không phải là
anh hùng, thì nói ra làm gì? Lạ hơn nữa, Tào Tháo đã nhận ra người tranh