Page 131 - Phẩm Tam Quốc
P. 131
làm cho ai nấy hết sức sung sướng, phóng thích tù binh, khiến chúng cảm
kích đến rơi lệ, Tào Tháo luôn chân thành, thực tế, rộng lượng, tự nhiên.
Người người luôn ca ngợi hết lời.
Thực tình thì tính khí Tào Tháo là xảo trá. Còn như “ít nhạy bén, khéo ứng
biến”, chỉ là cách nói xuê xoa, khách sáo của các sử gia, nói thẳng ra thì là
xảo trá. Huống hồ Tào Tháo lại là người cầm quân đánh trận, việc quân được
dối trá. Trên chiến trường dùng quỷ kế, chốn quan trường dùng quyền mưu,
trong đấu tranh chính trị, đấu tranh quân sự, người ta dùng như cơm bữa,
chẳng phải hiếm, chẳng hề mất mặt, người người đều dùng, có điều, bên địch
gọi là “giảo hoạt gian trá”, bên ta gọi là “túc trí đa mưu”, “xuất kỳ chế
thắng”. Tào Tháo thông minh ở chỗ, biết lúc nào nên nói dối lúc nào phải nói
thật. Tôn thờ thiên tử, ủng hộ Hán thất, chẳng qua chỉ là mua cổ phiếu chính
trị, chơi con bài chính thống, phải làm ra vẻ, còn phải phô diễn. Lúc trò
chuyện với trí sĩ mưu thần, vì hai bên đều là người thông minh, nếu lại chơi
trò khôn vặt, ân huệ vặt vãnh, thì dễ dàng bị đối phương nhìn thấu và mất tín
nhiệm, đúng là ‘Thông minh lại bị thông minh phản”, chi bằng cứ có sao nói
vậy. Tào Tháo biết rõ chừng mực, biết phải làm thế nào. Chính vì vậy, Tào
Tháo mới cùng các mưu sĩ đồng tâm hiệp lực, mói có được sức ngưng tụ.
Tào Tháo có sức ngưng tụ lớn còn bởi biết hoà hợp và có sức hút; tất cả
đều do tính cách tạo nên. Tào Tháo tính tình cởi mở, luôn rất vui vẻ. Tào
Tháo thích đùa vui, nói vui ngay cả trong công việc. Tính cách đó hỗ trợ
nhiều cho sự nghiệp của Tào Tháo. Người làm chính trị mà nghiêm khắc là
không hay, dễ làm cho người khác có cảm giác mình quá thận trọng, không
đáng tin; có cảm giác mình không thấu tình đạt lý, ngoài ra phải thoải mái
chan hoà; vấn đề nguyên tắc phải đảm báo, những chuyện vụn vặt nên cho
qua. như thế mới đảm bảo được uy thế, uy nghiêm của lãnh tụ, lại vừa có tình
vừa tế nhị. Người như vậy mới được nhiều người ủng hộ, nhiều người quý
mến và trung thành. Tào Tháo đúng là người như vậy.
Có điều, Tào Tháo thu hút được nhân tài còn bời Tào Tháo thực sự quý
mến tài năng và đây cũng là điều chủ yếu nhất. Tào Tháo luôn mong muốn
trong đời mình, trong sự nghiệp của mình có nhiều bạn bè, có nhiều cộng sự.
Trong bài thơ “Đoản ca hành” Tào Tháo nói: cổ áo nàng xanh xanh, trái tim
ta sầu muộn (xanh xanh cổ áo, sầu muộn tim ta). Chỉ vì duyên cớ của nàng,
khiến ta tưởng nhớ tới nay (vì cớ của em, trầm ngâm tới nay). Hươu nai vừa
tìm được lá ngải hao đã lên tiếng gọi đàn (ao ao tiếng hươu, gọi bầy đến ăn
lá). Nếu ta có khách quý, nhất định sẽ đàn sáo trống sênh (ta có khách quý,