Page 152 - Phẩm Tam Quốc

thì Quách Gia cũng giống như Tào Tháo, đã thấy rõ Lưu Bị là anh hùng.

Nhưng ý kiến của Quách Gia lại có phần mâu thuẫn. Có người chủ trương
giết Lưu Bị, Quách Gia nói không nên giết. Tào Tháo thả Lưu Bị đi, Quách
Gia lại nói không nên thả. Lúc chú dẫn Quách Gia truyện Bùi Tùng Chi có
hai cách nói. Ngụy thư nói, có người thưa với Tào Tháo: “Bị có chí anh hùng,
nên sớm giết đi, tránh hậu hoạ”. Tào Tháo hỏi kế Quách Gia, Quách Gia nói
nay minh công xách bảo kiếm khởi nghĩa quân là để trừ bạo yên dân, nhờ vào
sự trung thành và tín nghĩa. Như vậy mà vẫn còn sợ không mời được anh

hùng trong thiên hạ đến với chúng ta. Lúc này Lưu Bị là anh hùng hết đường
lui, đến nhờ minh công, lại bị minh công giết. Vậy thì còn ai muốn theo minh
công bình định thiên hạ nữa đây? Giết một người để mất hết hi vọng của bốn
biển, điều đó nên suy nghĩ kĩ. Phó tử lại nói, Quách Gia chủ động tìm Tào
Tháo và có ý kiến “Bị không muốn ở dưới người khác, chưa đoán được mưu
gì. Người xưa nói, một ngày dung địch, cả đời tai họa, nên sớm xử đi”. Khi

đó, Tào Tháo đang “Phụng thiên tử để lệnh thiên hạ, lấy tín nghĩa chiêu nạp
anh hùng”, nên không theo ý Quách Gia. Tận khi Lưu Bi công khai phản bội,
Tào Tháo mới “Hận là không nghe Quách Gia”.
Vì vậy, Bùi Tùng Chi có lời bình: Ngụy thư nói đã ngược lại với lời Phó

tử”. Nhưng theo tôi, hai cuốn sách đó không có ý gì ngược nhau. Cái gọi là
“nên sớm xử đi” có thể hiểu là nên sớm sắp xếp, chắc gì đã phải là muốn giết
Lưu Bị. Tôi đồng ý với quan điểm của Chu Trạch Hùng về vấn để này. Chu
cho rằng ý của Quách Gia là vừa không thể giết, vừa không thể thả. Phải làm
gì? Giam lỏng. Nhưng không hiếu vì lý do gì, Tào Tháo lại không hiểu ý

Quách Gia. Có thể đây là vấn đề khá nhạy cảm, Quách Gia không thể nói thật
rõ! Cuối cùng thì Tào Tháo cũng được, Quách Gia cũng được, họ đều không
phải là thần. Dù họ có nhìn thấu con người đến mấy, có thần cơ diệu toán đến
mấy cũng không ngờ rằng Lưu Bị giỏi thay đổi, không ngờ rằng trên đời còn
có Gia Cát Lượng.

Gia Cát Lượng trong lịch sử thời Tam Quốc là nhân vật khá đặc biệt.
Trước năm Kiến An thứ XII (năm 207), chúng ta chưa hề thấy bóng dáng,
chưa hề nghe tiếng nói của Gia Cát Lượng. Điều này không hoàn toàn vì Gia
Cát Lượng còn trẻ tuổi. Thời đó, anh hùng thiếu niên có ít đâu? Huống hồ lúc
xuống núi, Gia Cát Lượng đã rất già dặn. Nhưng cũng không thể nói rằng vì

Gia Cát Lượng không muốn xuống núi. Nên nhớ, một người “luôn ví mình
với Quản Trọng, Nhạc Nghị” sẽ không cam tâm “giữ mạng sống trong thời
loạn, không muốn nổi danh với chư hầu”. Rõ ràng Gia Cát Lượng đang trông
mong và chờ đợi. Nói rõ hơn, là đang nhìn thời cuộc, chờ đợi lời kêu gọi của