Page 300 - Phẩm Tam Quốc
P. 300
Thôi Diễm nhất định để bản vương phải động dao động búa hay sao? Thôi
Diễm nghe nói vậy liền gật đầu, đó là sai lầm của tôi, không biết Tào công lại
có ý đó (giết tôi không thích hợp, không biết công có ý đó). Thế rồi thanh
thản tự tận.
Không cần phải phân tích cái chết của Thôi Diễm, biết ngay đó là án oan.
Tào Tháo như bị kích động, thất thường. Tội danh đã dùng cũng ngang như là
“có thể có mà”. Vì vậy nhiều người đã phản đối. Theo Tam quốc chí – Mao
Giới truyện, Mao Giới – người đã ở Đông Tào duyện cùng Thôi Diễm tuyển
chọn cán bộ vô cùng bất mãn. Những kẻ mật báo ti tiện và lũ người bợ đỡ đã
báo chuyện đó với Tào Tháo, Tào Tháo lại bừng bừng nổi giận, tìm ra chỗ sơ
suất để hạ ngục hỏi tội Mao Giới. Mao Giới vẫn thản nhiên bình tĩnh trình
bày, xưa nay những người bị ghen ghét, bị hãm hại, bị giết oan không thể kể
hết. Mao Giới, quan từ huyện lại nay là đại thần triều đình, đã mang tội với
nhiều người, muốn tìm mấy sai sót có khó gì đâu? Mao Giới chỉ mong được
một lần đáp trả giữa triều đình. Nếu Mao Giới phải quanh co ấp úng, thì xin
xử thần cực hình, tức là gia quan tiến tước (ngày xử hình cũng là ngày được
ban tặng), lấy thủ cấp của thần tức là thiên ân lồng lộng (ban kiếm đến, tức là
trọng thưởng). Không thể phủ nhận được mấy lời đó của Mao Giới. Sau đó
thì Hoàn Giai – người luôn ủng hộ Tào Tháo, còn chủ trương Tào Tháo nên
làm hoàng đế (cùng với một số người khác nữa) đứng ra cứu giúp, Tào Tháo
mới tha chết cho Mao Giới, nhưng vẫn phải bãi quan.
Có người không lấy làm ngạc nhiên về chuyện này, ví như Tôn Thịnh từng
nói “Ngụy Võ luôn dùng hình, để mất chính”. Chúng ta cũng không hiểu, bởi
vì điều đó khác hẳn với chủ trương và con người Tào Tháo trước đây. Xem ra
khi có nhiều quyền lực và nhiều dã tâm thì lúc này Tào Tháo không còn là
Tào Tháo năm xưa nữa! Nhưng vấn đề là Tào Tháo dù bị kích động thất
thường, nhưng chưa đến đoạn thần kinh tác loạn, cũng chưa đến đoạn như
một kẻ điên rồ vô duyên vô cớ giết người bừa bãi. Tào Tháo giết người luôn
có nguyên nhân. Nhưng có điều lạ, án của Thôi Diễm rõ ràng là án oan,
nhung vì sao Thôi Diễm không muốn trình bầy phản biện như Mao Giới,
ngay cả giải thích cũng không chịu? Có thể có hai cách giải thích về lời nói
của Thôi Diễm, vì sao Tào Tháo muốn quanh co hiểu nhầm? Cuối cùng thì
Tào Tháo và Thôi Diễm có quan hệ gì? Vì sao Tháo phải giết Thôi Diễm, và
vì sao Thôi Diễm phải tự sát?
Trần Thọ giải thích là “ỷ vào cái cũ mà bất kính”. Trần Thọ nói: “Thái Tổ
hay nghi, có gì mà không làm, Khổng Dung nước Lỗ, Hứa Du, Lâu Khuê