Page 305 - Phẩm Tam Quốc
P. 305
không đúng với câu hỏi. Tào Tháo nổi giận bừng bừng, cho gọi Dương Tu
đến hỏi. Dương Tu không dám giấu phải nói thực hết. Kết quả là thế nào? Vì
thông minh ít, nên đã lỡ chuyện lớn, Tào Tháo bất mãn là dễ hiểu.
Tệ hơn nữa là việc Dương Tu muốn thể hiện bản lĩnh của mình trước mặt
mọi người. Theo Thế Thuyết tâm ngữ – Tiệp Ngộ, một lần Tào Tháo đi thị
sát phủ tướng quốc mới xây, xem xong không nói gì, chỉ cho người viết một
chữ “hoạt” trên cửa. Dương Tu liền cho tháo cửa ra làm lại. Giải thích rằng,
chữ “hoạt” trong chữ “môn” là chữ “khoát”, thừa tướng chê cửa quá to. Một
lần khác, có ngươi biếu Tào Tháo một hộp pho mát đường, Tào Tháo ăn một
miếng rồi viết chữ “hợp” lên nắp hộp và đưa cho mọi người. Mọi người chưa
hiểu, Dương Tu cầm hộp và ăn luôn, còn nói: chẳng phải “mỗi người một
miếng” sao? (chữ hợp gồm ba chữ: nhân, nhất, khẩu). Nếu nói đó chưa phải
là hành động thô thiển, khiếm nhã thì những biểu hiện của Dương Tu trong
quân đã làm Tào Tháo có ý muốn giết rồi. Theo chú dẫn Cửu Châu Xuân Thu
của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc chí – Vũ đế kỷ, Kiến An năm thứ XXIV
(Công nguyên năm 219), Tào Tháo thống lĩnh đại quân từ Tràng An ra Tà
Cốc, tiến quân vào Hán Trung, chuẩn bị quyết chiến với Lưu Bị. Nào ngờ
Lưu Bị lại ém quân chỗ hiểm, cố thủ không đánh. Tào Tháo muốn đánh
nhưng không tiến được, muốn thủ lại không có chỗ, chiến thủ vô sách, tiến
thoái đều khó. Một hôm bộ hạ xin khẩu lệnh trong quân, Tháo chỉ nói “kê
lặc” (lườn gà). Dương Tu nghe xong, đi thu dọn hành trang luôn. Mọi người
vội hỏi vì sao lại làm như vậy. Dương Tu nói: món lườn gà này ăn thì vô bổ
vứt thì tiếc, Ngụy vương dự định về nhà.
Lần này Dương Tu lại đoán đúng, nhưng sợ lần này Dương Tu sẽ mất đầu.
Quả nhiên, chưa đến nửa năm sau, Tào Tháo đã giết Dương Tu. Theo Điển
lược, tội Dương Tu là “tiết lộ ngôn giáo, giao kết chư hầu”, tương đương với
các tội tiết lộ bí mật quốc gia, câu kết bè đảng, nói lời mê hoặc dân chúng.
Nghe đâu trước khi chết Dương Tu từng nói với người khác: chết thế này
còn là muộn. Nhưng nếu Dương Tu cho rằng mình chết do can hệ tới Tào
Thực thì chết như vậy là không rõ ràng. Dương Tu không hiểu mình đang
sống trong thể chế chuyên chế mà Tào Tháo là một trong mấy kẻ “chúa nghi
kỵ” trong thể chế đó. Loại nhân vật này luôn luôn nghi kỵ và đề phòng. Họ
sợ nhất và hận nhất những ai đoán thấu tâm can của mình. Bởi vì muốn duy
trì nền thống trị độc tài chuyên chính của mình thì phải thi hành chính sách
ngu dân và đường lối chính trị đặc vụ. Họ muốn nắm vững tất cả về người
khác nhưng lại không muốn người khác biết được suy nghĩ của mình trừ cái