Page 41 - Phẩm Tam Quốc

triều Linh đế. Niên hiệu Vĩnh Thọ năm đầu (năm 155) thời Hoàn đế, Tào

Tháo ra đời, niên hiệu Hi Bình thứ III (công năm 174) thời Linh đế, Tháo ra
làm quan. Hai triều Hoàn, Linh đế được coi là thời kỳ hỗn loạn nhất, đen tối
nhất của 400 năm vương triều Hán. “Thời Hoàn Linh đế” được coi là thời vua
hôn thần gian, chính trị hủ bại. Như thời Linh đế, triều đình là nơi mua quan
bán tước, giá cả văn bằng được rao bán công khai. Như cấp quan một thạch
giá một vạn tiền, cấp huyện phó bốn trăm thạch giá bốn trăm vạn, cấp chính
bộ hai ngàn thạch giá hai ngàn vạn, như hàng tam công thì tăng thêm một

ngàn vạn. Đó là chuyện mua bán. Nếu chính thức được bổ nhiệm thì giao một
nửa số tiền. Số tiền này không phải họ lấy từ hầu bao ra, chờ khi ra làm quan,
họ vơ vét của trăm họ. Triều đình biết chuyện, nhưng mắt nhắm mắt mở, vờ
như không nghe không thấy. Lúc đo s có một người là Tư Mã Trực được bổ
nhiệm làm Thái thú. Lúc giấy ủy nhiệm đến, họ muốn anh ta giao tiền, còn
nói: nghĩ tới hoàn cảnh khó khăn của gia đình sẽ giảm cho ba trăm vạn. Tư

Mã Trực cảm thán, là cha mẹ của dân, phải vơ vét của dân để cầu quan, thực
không nỡ! Liền từ quan! Triều đình thấy xôi hỏng bỏng không, hạ lệnh không
cho từ quan. Tư Mã Trực hết cách, đành phải tự sát ở giữa đường. Trước lúc
lâm chung còn để lại di thư, chửi rủa, coi đây là điềm gở mất nước, một thời
chuyện đó làm rung động cả triều dã.

Lúc này mới thấy Tư Mã Trực đã chết uổng. Cuối cùng thì việc bán quan ở
triều Linh đế không những không ngừng mà ngày càng nhiều hơn. Tào Tung,
cha của Tào Tháo, quan đến thái úy, nghe nói đã phải bỏ ra cả ức, coi như
thỏa được cơn nghiện chức “Tam công” (ít lâu sau bị miễn). “Tam công” là

địa vị cao quý, không ít người đã nghiện nó. Thời đó có người là Thôi Liệt,
một người danh giá, xuất thân thư hương môn đệ, là danh sĩ Ký châu. Thôi
Liệt chăm chỉ gắng sức là quận thú, quan tới cửu khanh. Thấy mọi người đi
mua quan, Thôi Liệt cũng theo làm chuyện đó. Bấy giờ có Trình phu nhân là
bảo mẫu của hoàng đế cho hay có thể mua được chức với giá hời, Thôi Liệt
liền giao một nửa số tiền cho Trình phu nhân, hoàng đế liền triệu đại hội công
khanh, mở Thôi Liệt là tư đồ. Nhưng rồi hoàng đế hối hận luôn, vì thấy mình
đã nói chuyện mua bán lỗ vốn trước mặt mọi người. Trình phu nhân nghe

thấy mà cuống, liền nói chức quan của Thôi Liệt đã mua bằng cách nào?
Trình phu nhân nhận mình đã giúp để Thôi Liệt có được chức quan đó! Lời
vừa dứt, công khanh đã ồ lên, dựa vào đàn bà để có chức, chẳng bằng bỏ tiền
ra mua!

Thôi Liệt đã mất mặt vì chuyện đó, ngay đến đứa con cũng không vui. Con
Thôi Liệt là Thôi Quân, quan tới chức Hổ bôn trung lang tướng. Một hôm