Page 36 - Phẩm Tam Quốc

Úy là chức quan võ nắm quyền quân sự hoặc hình sự. Lời chú Hán thư.

Bách quan công khanh biểu nói: “giúp trên an dưới gọi là úy, võ quan đều là
úy”, cho nên huyện có huyện úy, quận có quận úy, triều đình có thái úy, trung
úy, đình úy, vệ úy. Lạc Dương Bắc Bộ úy là huyện úy. Quan chế thời Hán, từ
huyện lên trở xuống có thừa có úy, thừa lo việc dân sự, úy quản việc trị an.
Có điều Lạc Dương là kinh đô thời Đông Hán, nên là huyện lớn nhất của đất
nước, huyện úy không chỉ có một người, cả đông tây nam bắc có bốn người,
bổng lộc là bốn trăm thạch. Vì vậy Tào Tháo nhận chức Bắc Bộ là cục phó

công an cấp huyện, một vùng của kinh đô.
Người tiến cử Tào Tháo vào chức Bắc Bộ úy ở Lạc Dương là Tư Mã
Phòng, cha của Tư Mã Ý. Người này là Thượng thư hữu thừa, ngang với

chức phó bí thư công đình. Có điều thượng thư thời kỳ Đông Hán, danh nghĩa
là bí thư, thực chất là tể tướng. Tư Mã Phòng tiến cử, Tháo đi nhận lệnh
ngay. Nghe nói lúc đó Tháo không bằng lòng, Tháo có dã tâm chiếm chức
Lạc Dương lệnh. Nhưng “Tuyển bộ thượng thư” (Tương đương bộ trưởng về
nhân sự) nắm quyền bổ nhiệm lúc đó là Lương Cốc không để ý tới suy nghĩ
của Tào Tháo, buộc Tháo phải nhận lệnh.

Đây là chức quan đầu tiên Tháo đảm nhận, nên ấn tượng rất sâu sắc. Theo
chú dẫn Tào Man truyện của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc chí – Vũ đế kỷ,
sau này khi được Hán Hiến đế phong là Ngụy Vương, Tào Tháo đã mời Tư

Mã Phòng đến Nghiệp Thành khoản đãi thịnh soạn. Rượu được ba tuần, Tào
Tháo hỏi: Tư Mã công, ngài xem xem cô vương này còn có thể đi làm cục
phó công an cấp huyện được không? Tư Mã Phòng nói, năm đó lúc lão phu
tiến cử đại vương Bắc Bộ úy Lạc Dương là rất thích hợp! Thế là Tào Tháo
“cười lớn”.

Tào Tháo hỏi và cười lớn, hoàn toàn không phải là thái độ của kẻ tiểu nhân
đắc chí. Nhưng có chút nào gọi là dương dương tự đắc hay không? Có. Tào
Tháo xưa nay không che dấu tình cảm của mình. Một khi đắc chí thì đuôi sẽ
vểnh lên như cán cờ được giơ cao. Nhưng lần này, không chỉ vì đắc ý vừa là
Ngụy vương, không chỉ vì cứ canh cánh trong lòng vì sự sắp đặt của Lương

Cốc năm đó, mà còn vì vừa nghĩ tới một chuyện cũ đáng nhớ.
Chuyện cũ có liên quan tới việc Tào Tháo đảm nhiệm chức vụ này.

Chúng ta đều biết, đảm đương chức vụ Bắc Bộ úy Lạc Dương chẳng dễ
dàng gì. Công việc này quan không to, quyền không nhiều nhưng trách nhiệm
lại rất nặng nề, không ít phiền toái. Vì dưới chân thiên tử, quyền quý rất
nhiều. trong số này mấy ai đã để ý tới vương pháp, mấy ai không sinh chuyện