Page 31 - Phẩm Tam Quốc
P. 31
anh hùng, Dù là một chương ngắn với những thích thú cá nhân, vui buồn hỉ
nộ, nhưng luôn có đại khí, không thô tục. Nhất là bài Quan thương hải, vô
cùng khí thế: “Đông đến Kiệt Thách, nhìn ra biển khơi. Nước lững lờ trôi,
sơn đảo sừng sững. Cây cối xanh tươi, hoa cỏ rậm rạp. Gió thu lạnh lùng,
sóng hồng cuồn cuộn. Ngày tháng trôi qua, như ra từ đó; sao Hán sán lạn, từ
đó mà ra.” Những bài thơ như thế này, phải là một tay bút giỏi mới làm được,
Chung Vanh nói: “Tào công xưa nay vẫn có những câu thực thê thảm”. Ngoài
lời của Lưu Hiệp: “do loạn li chồng chất quá nhiều, phong tục suy đồi, có tâm
cao nét bút khỏe, nên mới cảm khái và đầy khí thế”, nhưng tình cảm thê thảm
đó còn liên quan đến tư duy triết học về nhân sinh vũ trụ của Tào Tháo. Cuối
cùng thì Tào Tháo là anh hùng thời loạn, Tào Tháo đã nhìn thấy, nghĩ tới
nhiều hơn ai hết về những sinh mệnh bị hủy diệt. Ít nhiều Tào Tháo đã quan
tâm, thương cảm nên mới xúc động như vậy.
Có thể vì thấu hiểu về nhân sinh vũ trụ, nên bao giờ Tào Tháo cũng tươi
cười vui vẻ trước những khó khăn vất vả, những khúc mắc hiểm hóc. Nếu
đọc lại Tam quốc chí – Vũ đế kỷ chúng ta luôn thấy những chữ như cười,
cười nói, Thái tổ cười lớn. Đương nhiên, Tào Tháo có nhiều cách cười. Cười
ầm lên, cười thoải mái, xót xa mà gượng cười, cười vui, cười châm biếm,
cười nhạt, thậm chí là cười nhạt đầy sát khí. Rõ ràng là Tào Tháo luôn luôn
cười. Tất nhiên, cũng có lúc Tào Tháo khóc. Khi chiến hữu qua đời, bạn bè,
người thân qua đời, Tào Tháo đã gào khóc. Nhưng nếu làm sai chuyện gì, hay
thua trận, bị người khác làm nhục, thì không bao giờ Tào Tháo khóc, mà chỉ
cười. Bởi vì Tào Tháo là người vui vẻ khoáng đạt, có bản sắc anh hùng, một
người tính tình bình thường.
Với bản sắc đó, Tào Tháo từ chỗ được bình là “gian hùng” có thêm nhiều
điều đáng yêu. Trong sinh hoạt, Tào Tháo rất đáng yêu, Tháo thường mặc áo
lụa mỏng, lưng thắt đai da, tay cầm mấy thứ lặt vặt như khăn lau mặt, có lúc
còn đội mũ thường bằng lụa để tiếp khách. Lúc nói chuyện với mọi người
luôn thoải mái, nghĩ gì nói nấy, muốn nói gì thì nói luôn. Nói đến chỗ vui thì
cười ngặt nghẽo, đầu gục xuống khay trà, mũ tóc ướt hết. Những tình tiết này
được cuốn Tào Man truyện, không mấy thiện chí với Tào Tháo, cung cấp cho
chúng ta, với ý đồ là chụp mũ Tào Tháo, cho là “dễ dãi không uy quyền”
(xem nhẹ). Nhưng qua đó tôi lại thấy, Tào Tháo là người vui tính thẳng thắn,
phóng khoáng và hòa hợp.
Tào Tháo đúng là vui tính. Tào Tháo thích nói vui, ngay cả khi có việc
nghiêm chỉnh. Tam quốc chí – Mao Giới truyện cho hay, vào năm Kiến An