Page 32 - Phẩm Tam Quốc
P. 32
thứ XVII, lúc cải cách cơ cấu, có người yêu cầu phân chia Đông Tào, có ý
trách Đông Tào duyên Mao Giới nặng về lý nhẹ về tình. Tào Tháo trả lời sâu
sắc và rất vui: mặt trời mọc đàng đông, trăng sáng từ hướng đông. Đông tây,
đông tây, người ta luôn nói đông trước rồi mới đến tây, vì sao phải phân chia
Đông Tào? Kết quả, đã phân chia Tây Tào. Như vậy, cơ cấu được cải tổ và
Mao Giới được bảo vệ.
Trên chiến trường Tào Tháo cũng rất đáng yêu. Theo chú dẫn Ngụy thư
của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc chí – Vũ đế kỷ, năm Kiến An thứ XVI, lúc
Tào Tháo tây chinh Mã Siêu, Hàn Toại trên chiến trường Tào Tháo gặp Hàn
Toại. Binh lính của Hàn Toại nghe tin có Tào Tháo đã giành nhau, rướn cổ ra
nhìn. Tháo liền nói to: các người muốn xem Tào Tháo phải không? Nói để
các người hay, ta cũng như các ngươi, cũng là con người, không có bốn mắt,
hai miệng, chỉ hơn một chút là trí tuệ! Lời nói rất thật, rất đáng yêu và cũng
rất thoải mái.
Tào Tháo còn là một người bạn đáng yêu hơn. Tào Tháo thích nói vui, và
cũng là người bạn thích nói vui. Thái úy Kiều Huyền là người hiểu biết Tào
Tháo sớm nhất, được coi là “bạn vong niên” với Tào Tháo. Theo chú thích
Tam quốc chí – Vũ đế kỷ của Bùi Tùng Chi, trong văn tế Kiều Huyền của
Tào Tháo có một câu, năm đó Kiều lão cùng ta “ung dung thề bồi”: “Sau khi
ta qua đời, lúc ngang qua mộ ta, nếu không có một bình rượu, một con gà vào
lễ, thì lúc xe đi được ba bước nếu có đau bụng thì đừng trách”. So với lời
điếu của các quan thì bài văn tế này rất đáng yêu, và tình cảm, chân thực hơn
nhiều.
Tào Tháo nói thực là điều rất đáng yêu nhưng đồng thời cũng là điều mà
mọi người căm hận. Trong đấu tranh chính trị, bươn chải nơi quan trường,
tránh sao khỏi phải giả dối, ít ra cũng là lời nói trong chốn quan trường,
huống chi Tháo lại là “gian hùng”. Nhưng chỉ cần có điều kiện là Tháo nói
thật, hoặc gần như thật, không có vẻ gì là quan cách. “Nhượng huyện tự minh
bản chí lệnh” (Còn gọi là “Thuật chí lệnh”) vốn là bài chính trị cực kỳ quan
trọng, xứng đáng với bốn chữ “cương lĩnh chính trị”, nhưng lại viết rất thật,
rất rõ ràng, không hề quan cách.
Mở đầu Tháo nói, cá nhân tôi vốn chẳng có hùng tâm tráng khí gì. Vì tôi
biết, mình xuất thân không tốt, chẳng nổi tiếng ghê gớm gì, còn sợ bị xem
thường. Vì vậy “chỉ muốn là quận thú, theo đường chính giáo, kiến danh lập
nghiệp, mong được biết đến”. Về sau đất nước gặp nạn, nam tử hán phải ra
sức vì đất nước, lập công dựng nghiệp, tôi cầm quân ra trận, được làm Chinh