Page 530 - Phẩm Tam Quốc

III. Miền Nam chống lại miền Bắc

“Miền Nam” chỉ là ba châu: Ích, Kinh và Dương ở về một bên của Trường
Giang. Thời đó, ba châu này thuộc loại “Vùng kém phát triển”. Chính vì

“kém phát triển”, nên vào “thời đầu Tam Quốc” (Đổng Trác vào kinh đến
trận chiến Xích Bích), đây là chiến trường chủ yếu trong đấu tranh chính trị
và quân sự. Ngoài việc Viên Thuật chiếm cứ miền Bắc Dương châu với ý đồ
xưng vương xưng bá ở đó, thì quân phiệt vừa có dã tâm vừa có thực lực theo
đúng nghĩa của nó như Tào Tháo và Viên Thiệu vẫn là lực lượng trong “tranh
giành Trung Nguyên”. Còn quân phiệt xếp hạng nhất như Lã Bố, thì chiến
trường chinh chiến là ở miền Bắc. Miền Nam “kém phát triển” trở thành nơi
triều đình và những người tai to mặt lớn có thể sờ tới, nhất thời là nơi không

còn có thể tự lo tự liệu. Và như vậy, số quân phiệt thực lực tương đối nhỏ có
thể sẽ hết, ở ba châu nói trên, chư hầu cát cứ một phương chỉ còn là Lưu Yên,
Lưu Biểu và Tôn Sách.

Tôn Sách có thể làm nên chuyện ở phía Nam, kể đó cũng là việc lạ, vì ba
châu ở bên Trường Giang này vốn là của họ Lưu. Theo Hậu Hán thư – Lưu
Yên truyện thời Hán Linh đế, niên hiệu Trung Bình thứ V (Công nguyên năm
188), để đối phó với cuộc khởi nghĩa của Khăn vàng, triều định tiếp nhận ý
kiến của Lưu Yên, gia thêm quyền cho các quan châu, đổi thứ sử là châu
mục, phái trọng thần triều đình và hoàng thất “ra lo giữ”. Cắt cử lần thứ nhất

có thái phó (bộ trưởng trông coi việc xe ngựa cho thiên tử) Hoàng Uyển nhận
Dự châu mục; Tông chính (bộ trưởng trông coi tông thất hoàng tộc) Lưu
Ngu, là U châu mục. Bản thân Lưu Yên là Ích châu mục. Ba vị châu mục này
có hai vị là Tông thất, Lưu Yên và Lưu Ngu. về sau triều đình còn bổ nhiệm
Lưu Biểu là bốn vị trong tông thất là châu mục, Ích châu mục Lưu Yên, U

châu mục Lưu Ngu, Kinh châu mục Lưu Biểu và Dương châu mục Lưu Do.
Niên hiệu Kiến An năm đầu (Công nguyên năm 196), Tào Tháo tiến cử Lưu
Bị là Dự châu mục, có thể vì Lưu Bị là tông thất, có thể nhiệm mệnh theo lệ.
Đương nhiên, đó là chuyện sau này.
Lưu Yên, Lưu Ngu, Lưu Biểu, Lưu Do, trong bốn vị là châu mục, có ba vị

ở vùng Trường Giang. Lưu Yên ở Ích châu, Lưu Biểu ở Kinh châu, Lưu Do ở
Dương châu. Tình hình ở ba châu này là khác nhau, cảnh ngộ của ba vị châu
mục cũng khác nhau. Về mặt phát triển, chừng như Dương châu là tốt nhất,
thứ đến Kinh châu, Ích châu là kém nhất. Nói về tình cảnh của ba người thì
ngược lại, Lưu Yên có vẻ tốt nhất, thứ đến Lưu Biểu, Lưu Do là kém nhất.

Bản thân Lưu Do không có tài trông giữ biên cương, đất Dương châu cũng bị