Page 16 - 02_สทธมนษยชนกบการปฏบตงานของตำรวจ_Neat

๙

ขางตนถือเปนพื้นฐานแนวคิดอุดมการณการเมืองในยุคนี้ เชน จัง จาค รุสโซ (Jean
Jacques Rousseau, ๑๗๑๒-๑๗๗๘) ใหความเห็นไวในงานเขียน “The social contract” วา

ผูปกครองไมใชผูใชอํานาจในนามพระเจา แตเปนไปตามเจตนารมณของประชาชน (The general will)
อันที่จริงสภาพสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองสงผลซึ่งกันและกันอยางมีนัยสําคัญ

ชนชั้นใหมอยางพอคาวาณิชหรือผูมีความรูไมไดกระจุกตัวอยางในอดีต ผลักดันใหสังคมตอง
คลี่คลายอํานาจจากกลุมคนชั้นสูงลงสูคนสวนใหญ ซึ่งสวนหนึ่งสะทอนผานความคิดของนักปรัชญา

หลายทาน ซึ่งมุงใหอํานาจแกประชาชน และสรางสังคมเขมแข็ง (Civic society) และแนนอน
เนนการถือครองทรัพยสินของทั่วไป พิจารณาไดจากงานเขียน “Second Treatise” ของ จอหน

ล็อค ซึ่งเขามองวาเปาหมายสูงสุดของสังคมการเมือง คือ การรักษาและปกปองทรัพยสิน (รวมความ
อยางกวางถึงทรัพยสมบัติ ชีวิต และเสรีภาพดวย) กฎหมายนั้นตองคุมครองเสรีภาพในการคาขาย

การแลกเปลี่ยน โดยรัฐไมกาวกาย อาจกลาวไดวาเสรีภาพทางเศรษฐกิจและเปนเสรีภาพพื้นฐานสําคัญ
ประการหนึ่งของยุคสมัยใหม

สรุปไดวาในยุคนี้ มีความรูเชิงเหตุและผลเปนแรงขับเคลื่อน โดยมีแนวคิดมนุษยนิยม

มาตอกยํ้าความสามารถของมนุษย นําไปสูการพัฒนาความรูทางวิทยาศาสตร ซึ่งสงผลตอการเปลี่ยนแปลง
ทั้งมิติทางสังคม เศรษฐกิจ และการปกครอง
ในอดีตผูคนไมสามารถกําหนดชีวิตตนเองได หากเปนทาสก็ตองยอมรับชะตากรรม

ถูกโอน ซื้อ ขาย ถูกลงโทษไดตามแตเจาชีวิตกําหนด หรือเชื่อวาพระเจาบันดาลทุกสิ่ง ไมโตแยง

ตอคําสอนของพระเจา เพราะไมไดมองวา “มนุษย” คือศูนยกลางของความรูแจง การปกครองกระทํา
โดยชนชั้นสูง ทวา เมื่อพัฒนาการของสังคมเปลี่ยนไป ผูคนเริ่มเชื่อมั่นในตนเองมากขึ้น มีความรู

ตอโลกมากขึ้น โดยเฉพาะอยางยิ่งในเชิงวิทยาศาสตร เริ่มสะสมทรัพยสินไดจากระบบเศรษฐกิจ
ที่ขยายตัว บวกกับเชื่อวาคนมีความเทาเทียม อันเปนผลพวงจากแนวคิด “สิทธิธรรมชาติ” เหลานี้เอง

ที่ทําใหประชาชนลุกฮือเพื่อสรางความเปลี่ยนแปลงและเรียกรองสิทธิของตน โดยเฉพาะในเชิงการ
ปกครอง เพราะนั่นเทากับสามารถกําหนดชะตาชีวิตในรูปแบบที่ตองการไดนั่นเอง

อยางไรก็ดี เหตุการณสําคัญที่สะทอนวาประชาชนกลาลุกขึ้นมาเปลี่ยนแปลงระบบเกา
กลาที่จะเรียกรองสิทธิใหแกตนเอง จนเปนตนแบบใหเกิดความเปลี่ยนแปลงในหลายพื้นที่ และเปน

รากฐานอันสําคัญของกฎหมายสิทธิมนุษยชนในระดับสากลในระยะเวลาตอมา ไดแก สามเหตุการณ
สําคัญตอไปนี้ คือ การประกาศมหาบัตร, การปฏิวัติอเมริกา และการปฏิวัติฝรั่งเศส