Page 42 - รวมอารยธรรมเกือบเสร็จ

๓๘

ระยะ ๑๐ ปี นับจาการเปลี่ยนแปลงการปกครองจะให้มีสมาชิกผู้แทนราษฎรที่ราษฎรเลือกตั้งทั้ง

สภา ถือเป็นการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่สมบูรณ์แบบ ซึ่งการปกครองในระยะแรกพระยามโน

ปกรณ์นิติธาดารับหน้าที่ปรานคณะกรรมการราษฎร ส่วนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรนั้นส่วนใหญ่ก็คือ

ข้าราชการพลเรือนและทหารในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ คณะกรรมการราษฎรและสภาผู้แทนราษฎร
ดังที่กล่าวมาได้บริหารประเทศอยู่ระยะหนึ่งจึงมีการเลือกตั้งผู้แทนราษฎรประเภทที่ ๑ ต่อมาเมื่อรัฐบาล

ประกาศใช้รัฐธรรมนูญเมื่อวันที่ ๑๐ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๗๕ คณะกรรมการราษฎรเปลี่ยนชื่อเป็น

คณะรัฐมนตรี ประธานคณะกรรมการราษฎรเปลี่ยนเป็นนายกรัฐมนตรีโดยมีพระยามโนปกรณ์นิติธาดารับ

ต าแหน่ง รูปแบบการปกครองในสมัยนี้จึงประกอบไปด้วยสถาบันและองค์กรส าคัญ คือ รัฐธรรมนูญ

พระมหากษัตริย์(ทรงใช้อ านาจอธิปไตยตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ) สภาผู้แทนราษฎร คณะรัฐมนตรี

และศาล และการใช้เลือกตั้งเป็นวิธีการส าคัญในการสรรหาบุคคลเข้ามาใช้อ านาจนิติบัญญัติและอ านาจ

บริหารแทนราษฎรตามระยะเวลาที่ก าหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ (ภารดี มหาขันธ์ , ๒๕๓๒:๑๔๙) โครงสร้าง

การบริหารแบบนี้จึงเป็นขั้นพื้นฐานต่อการจัดรูปแบบการบริหารประเทศในสมัยต่อมาซึ่งมีการปรับปรุง

เปลี่ยนแปลงบางอย่างให้เหมาะสมกับยุคสมัย ซึ่งอาจสรุปภาพรวมได้คือ

๑.โครงสร้างการเมืองการปกครองของไทยจะประกอบไปด้วยองค์กรส าคัญ ๓ ฝ่ายคือ ฝ่ายนิติ

บัญญัติ ฝ่ายบริหารและฝ่ายตุลาการ แต่ละฝ่ายจะมีอ านาจหน้าที่ของตนเอง แต่ก็มิได้มีอ านาจแยกจากกัน

เด็ดขาด พระมหากษัตริย์อยู่ในฐานะประมุขแห่งรัฐเป็นผู้ใช้อ านาจในการแกครองแทนปวงชนชาวไทยผ่าน
สถาบันทั้ง ๓ ฝ่าย โดยในการบริหารประเทศจะมีรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดซึ่งเป็นแนวทางในการ

ปฏิบัติและจัดระเบียบสังคม ส่วนรูปแบบการปกครองของไทยจะมีทั้งแบบสภาเต็มรูป แบบรัฐสภา แบบฝ่าย

บริหารหรือรัฐบาลโดยฝ่ายบริหารแบบกึ่งรัฐสภา เป็นต้น ส่วนสถาบันทางการเมืองต่างๆ ได้แก่ สถาบัน

พระมหากษัตริย์ รัฐสภาที่ประกอบด้วยสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา คณะรัฐสภา ศาลต่างๆ พรรคการเมือง

เป็นต้น

๒.การบริหารราชการแผ่นดินในการปกครองประเทศนั้นมีอ านาจในการด าเนินกิจการเพื่อให้เป็นไป

ตามกฎหมายจะมีอยู่ ๒ ระดับ ได้แก่ ระดับสูงสุดคืออ านาจของรัฐบาลหรือรัฐมนตรี เป็นผู้ก าหนดนโยบาย

ส่วนอีกระดับจะเป็นการปฏิบัติตามนโยบายที่คณะรัฐมนตรีวางไว้เรียกว่าการบริหารราชการแผ่นดินหรือ

การบริหารรัฐกิจส าหรับการจัดระเบียบการบริหารราชการแผ่นดินนโยบายโดยธรรมจะแยกออกเป็น ๓

ส่วนคือ