Page 10 - เอกสารการเรียนบทที่-2
P. 10
ความเป็นพลเมือง
ได้มีส่วนร่วมและได้รับผลประโยชน์จากการด าเนินงานอย่างทั่วถึง ส่งผลให้ประชาชนจะเข้าใจ
ศรัทธาและยึดมั่นการเมืองระบอบประชาธิปไตยเพิ่มมากขึ้น เข้ามามีส่วนร่วมสนับสนุนให้
เกิดความมั่นคงทางการเมืองมากขึ้นอีกด้วย
เรื่องที่ 2.1.4 รัฐธรรมนูญกับกำรปกครองในระบอบประชำธิปไตย
มีประเด็นที่น่าสงสัยว่า ประเทศที่ปกครองในระบอบประชาธิปไตยนั้น จ าเป็น
หรือไม่ที่จะต้องมีรัฐธรรมนูญ และประเทศที่มีรัฐธรรมนูญจ าเป็นเสมอไปหรือไม่ที่จะต้องมี
การปกครองในระบอบประชาธิปไตย? การที่จะตอบปัญหาเหล่านี้ เราจ าต้องศึกษา ความหมาย
ลักษณะ และความส าคัญของรัฐธรรมนูญที่มีต่อระบอบประชาธิปไตยเสียก่อน
2.1.4.1 ควำมหมำยของรัฐธรรมนูญ (โปรดดู (กฤษณ์ วงศ์วิเศษธร, 2014)
Georg Jellinek ได้อธิบายว่า รัฐธรรมนูญเป็นสุดยอดแห่งบทบัญญัติ
ทางกฎหมายทั้งหลาย โดยมีการก าหนดองค์กรสูงสุดต่าง ๆ ของรัฐ วิธีการได้มา ซึ่งองค์กรเหล่านั้น
ความสัมพันธ์ระหว่างองค์กรเหล่านั้น ขอบเขตอ านาจหน้าที่ รวมทั้งก าหนดความสัมพันธ์ระหว่าง
ปัจเจกชนกับอ านาจรัฐด้วย (Jellinek, 1929: 505 อ้างถึงใน บุญศรี มีวงศ์อุโฆษ, 2551: 280) ความหมาย
ของรัฐธรรมนูญในปัจจุบันได้รับการขยายความออกไปเป็นอันมาก ดังที่ Konrad Hesse ศาสตราจารย์
กฎหมายรัฐธรรมนูญเยอรมันได้อธิบายว่า รัฐธรรมนูญเป็นระบบพื้นฐานทางกฎหมายของประชาคม
ที่วางแนวทางพื้นฐานส าหรับการสร้างความเป็นเอกภาพทางการเมือง และการด าเนินการเพื่อให้
บรรลุถึงซึ่งภารกิจต่าง ๆ ของรัฐ รวมทั้งก าหนดกระบวนการในการแก้ปัญหาความขัดแย้งที่เกิดขึ้น
ภายในประชาคม นอกจากนี้แล้ว รัฐธรรมนูญยังก าหนดเกี่ยวกับการจัดองค์กรและกระบวนการของ
การสร้างความเป็นเอกภาพทางการเมือง และการใช้อ านาจต่าง ๆ ของรัฐ อีกทั้งยังก าหนดพื้นฐาน
และกรอบส าหรับระบบกฎหมายทั้งระบบ (Hesse, 1999: 10 อ้างถึงในบุญศรี มีวงศ์อุโฆษ, 2551:
280-281)
Georges Burdeau มองว่ารัฐธรรมนูญสามารถพิจารณาได้ใน 2 แง่มุม
ทั้งในเชิงกฎหมาย (Juridiquement) และในแง่การเมือง (politiquement) กล่าวคือ ในแง่กฎหมาย
นั้น รัฐธรรมนูญคือสิ่งซึ่งก่อตั้งระบบแห่งกฎหมายของรัฐ เป็นที่มาของบรรดากฎเกณฑ์แห่งกฎหมาย
ที่บังคับใช้ในรัฐ ส าหรับในแง่การเมืองนั้น รัฐธรรมนูญเป็นที่มาแห่งความชอบธรรม (légitime) ของ
อ านาจในทางการเมือง ในอันที่จะก่อตั้งหรือสถาปนาองค์กรของรัฐขึ้น ในขณะเดียวกันรัฐธรรมนูญ
เองก็เป็นขอบเขตหรือข้อจ ากัดแห่งอ านาจขององค์กรเหล่านั้นด้วย (BURDEAU, 1956: 54)
30
