Page 8 - เอกสารการเรียนบทที่-2
P. 8
ความเป็นพลเมือง
ในราวคริส์ตศตวรรษที่ 13 มีผู้เห็นว่าประชาธิปไตยกลับมาฟื้นฟูอีกครั้งหนึ่งโดยมีจุดเริ่มต้นที่ประเทศ
อังกฤษ ในเหตุการณ์ที่พระเจ้าจอห์น (ผู้ไร้แผ่นดิน)เป็นฝ่ายพ่ายแพ้แก่พวกนักบวชและขุนนาง
น ามาสู่การลงนามในมหากฎบัตร (Magna carta) ซึ่งมีเนื้อหาโดยรวมเกี่ยวกับการเก็บภาษีของ
กษัตริย์และการใช้อ านาจของกษัตริย์จะกระท าลงมิได้ถ้ามิได้รับความยินยอมจากสภาขุนนาง(นร
นิติ เศรษฐบุตร, 2551: 35) อย่างไรก็ตามกรณีดังกล่าวอาจะยังเป็นแค่ปฐมบทแห่งการฟื้นฟูการ
ปกครองระบอบประชาธิปไตย เพราะอันที่จริงแล้วการปกครองในระบอบประชาธิปไตยได้ถูกปัดฝุ่น
อย่างเป็นจริงเป็นจังอีกครั้งในกระบวนการฟื้นฟูศิลปะวิทยาการ (renaissance) ในยุคแห่งการรู้
แจ้ง (enlighten) ดูเหมือนว่าความคิดเกี่ยวกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตยเป็นเครื่องมือ
ในการสนับสนุนและอ านวยให้แนวคิดทางเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมโดยกลุ่มชนชั้นกลางที่ก าลัง
เติบโตในช่วงนั้นด าเนินไปได้ ประชาธิปไตยในประเทศต่าง ๆ ทางฝั่งตะวันตกพัฒนาเป็นรูปเป็นร่าง
มากขึ้น เช่น มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภาในประเทศอังกฤษ ภายหลังจากที่มี
การต่อสู้ทางอ านาจมาเป็นระยะเวลายาวนานระหว่างกษัตริย์ ศาล และรัฐสภา, การปฏิวัติใหญ่ใน
ประเทศฝรั่งเศสน าไปสู่การปกครองแบบกษัตริย์ใต้รัฐธรรมนูญ จนกระทั่งกลายเป็นสาธารณรัฐ
อย่างเช่นในปัจจุบัน, การประกาศอิสรภาพของประเทศสหรัฐอเมริกา จนรัฐธรรมนูญและประเทศ
อเมริกากลายเป็นสัญลักษณ์ของประชาธิปไตยไป โดยปริยาย เป็นต้น
ในประเทศไทยนั้น ผลพวงมาจากการอภิวัฒน์เปลี่ยนแปลงการปกครองในปี
พ.ศ. 2475 โดยกลุ่มบุคคลที่เรียกตนเองว่า “คณะราษฏร” ประกอบไปด้วยพลเรือนและทหาร
จ านวนหนึ่ง ได้ท าการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบเผด็จการสมบูรณาญาสิทธิราชย์
มาเป็นระบอบประชาธิปไตย ที่มีพระมหากษัตริย์อยู่ใต้รัฐธรรมนูญ (Constitutional monarchy)
นับเป็นหมุดหมายหรือจุดเริ่มต้นของการปกครองในระบอบประชาธิปไตยเป็นครั้งของประเทศไทย
อย่างไรก็ตาม จนกระทั่งทุกวันนี้ ดูเหมือนว่าประชาธิปไตยในประเทศไทยเองก็ยังคงล้มลุก
คลุกคลานอยู่ ด้วยเหตุที่ว่าการปกครองในระบอบประชาธิปไตยของไทยได้ถูกท าลายและตัดตอน
เป็นช่วง ๆ โดยเป็นผลพวงอันมาจากการก่อรัฐประหารของคณะทหาร
เรื่องที่ 2.1.3 ปัจจัยที่เอื้อต่อกำรปกครองระบอบประชำธิปไตย
ระบอบประชาธิปไตยไม่อาจด ารงอยู่ได้ด้วยตัวของมันเอง จึงจ าเป็นต้องมีปัจจัย
อื่น ๆ ที่จะเป็นตัวคอยให้การสนับสนุนหรือช่วยให้ระบอบนี้ด ารงอยู่ได้อย่างมีเสถียรภาพ ปัจจัย
ดังกล่าว ได้แก่(สิทธิพันธ์ พุทธหุน, 2551: 35-36)
1. วัฒนธรรมทำงกำรเมือง หมายถึง แบบแผนของความเชื่อหรือเจตคติทาง
การเมืองของบุคคลที่มีต่อพฤติกรรมทางการเมือง วัฒนธรรมทางการเมืองอาจะแบ่งออกเป็นหลาย
28
