Page 57 - Đôi Dòng Sử Việt
P. 57
HOÀNG CƠ ĚỊNH
kết cục là bị Tàu chiếm territory to China. In
đoạt một phần lãnh thổ. Tại contrast, the Nguyễn’s
Ěàng Trong, các Chúa expanded in the South -
Nguyễn mở mang bờ cõi, called Ěàng Trong,
chiếm đoạt toàn bộ nước conquering all of the
Chiêm Thành và một phần Champa nation, and parts of
lãnh thổ Chân Lạp. Vào Chân Lạp (Chenla). In the
giữa thế kỷ 18 đất của second half of the 18th
Chúa Nguyễn trải dài từ century, Lord Nguyễn’s
Sông Gianh tới Hà Tiên. territory spread from the
Gianh River to Hà Tiên.
5.2/ Chấm dứt hai triều 5.2/ Ending the Trịnh and
đại Trịnh Nguyễn, Vua Nguyễn reigns, King
Quang Trung đại phá Quang Trung pulverized
quân Thanh Thanh (Qing) forces
Vào nĕm 1771, khi cả hai As both the Trịnh’s and
chế độ Trịnh Nguyễn bắt Nguyễn’s rules crumbled, in
đầu suy thoái, thì tại ấp Tây 1771 Nguyễn Nhạc, Huệ,
Sơn thuộc Ěàng Trong, ba and Lữ, three brothers from
anh em Nguyễn Nhạc the southern village of Tây
Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ Sơn rebelled under the
đã nổi lên với danh nghƿa là banners of Support Lord
để hỗ trợ Chúa Nguyễn Nguyễn Phúc Thuần against
Phúc Thuần chống lại sự the tyranny of Deputy Lord
chuyên quyền của Quốc Trương Phúc Loan. In the
Phó Trương Phúc Loan. beginning, the Tây Sơn force
Lực lượng Tây Sơn ban exploited the motto of
đầu khai thác chủ trương “taking from the rich to give
“Lấy của người giàu chia to the poor” attracted a good
cho người nghèo” nên thu number of recruits from the
phục được dân chúng đi people suffering the lords’
47
