Page 216 - Dimensi Baharu Zakat di Malaysia
P. 216
© DIMENSI BAHARU ZAKAT DI MALAYSIA
ISBN 978-967-2959-04-5
Berdasarkan temu bual, didapati amalan institusi MAIN hanya
merekodkan aset tersebut di dalam buku atau fail daftar aset sahaja.
Ini selari dengan laporan tersebut yang juga mendapati, mengikut
amalan semasa, kesemua aset ini tidak diiktiraf tetapi hanya
direkodkan dalam ‘daftar aset’. Ini menunjukkan pengolahan
perakaunan bagi aset zakat tidak selari dengan pengolahan
perakaunan aset bukan semasa baitulmal yang lain menurut
piawaian perakaunan yang diguna pakai. Antara sebab utama
mengapa aset dana zakat ini tidak diiktiraf kerana fatwa yang
dikeluarkan bagi kebanyakan MAIN yang dikaji adalah tidak
membenarkan dana zakat digunakan bagi tujuan perolehan aset.
Walau bagaimanapun, fatwa berkaitan tidak didedahkan dalam
laporan kewangan yang terlibat sedangkan maklumat tersebut
adalah penting bagi membantu pihak berkepentingan memahami
asas kepada tindakan institusi MAIN berkenaan.
Rentetan daripada pengkelasan aset amanah dan aset bukan
amanah yang dijelaskan sebelum ini, ia akan memberi satu implikasi
yang hampir sama terhadap elemen hasil dan belanja serta liabiliti
dan ekuiti. Kajian ini mendapati asas utama perbahasan syariah
berkaitan hasil dan belanja serta liabiliti dan ekuiti dalam laporan ini
sebenarnya telah dicetuskan oleh dua isu fiqh yang utama iaitu; (1)
perbincangan berkaitan konsep pemilikan (tamlik) ‘ain dan manfaat
yang berkait dengan agihan dana zakat kepada penerima manfaat
yang ditentukan oleh syarak. (2) kaedah dan bentuk agihan dana
zakat kepada penerima manfaat sama ada dalam bentuk konsumtif
atau bentuk produktif (Al-Kasani, 1986; Al-Nawawi, 1996;
Qardawi, 2000; Sulaiman al-Ashqar et.al, 2004; Al-Ghufayli, 2008;
Suhaili & Nor’Azzah, 2009; Muhammad Syukri, 2014; Nurul Ilyana
& Zahri, 2018; Ahmad Husni & Muhammad Furqan, 2018).
Berdasarkan perbincangan dalam laporan Perakaunan dan
Pelaporan Kewangan Islam bagi institusi Wakaf, Zakat dan
Baitulmal di Malaysia Fasa 2, 2017 (Zon 1), institusi MAIN
mempunyai kuasa mengurus secara sempurna dan spara terhadap
aset fizikal yang dibiayai oleh dana MAIN mengikut enakmen
sebagai pemegang amanah tunggal di negeri berkenaan. Seperti
mana yang dijelaskan sebelum ini, merujuk kepada cadangan
208
209
