Page 47 - 06_การปองกนและปราบปรามการทจรต_Neat

๔๐

การขัดกันของผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม หรือการขัดกันระหวาง
ผลประโยชนสวนบุคคลกับผลประโยชนสาธารณะ หรือการขัดแยงผลประโยชนหรือผลประโยชนทับซอน

หรือการทุจริตเชิงนโยบาย (Conflict of Interests : COI) มีความหมายเดียวกัน คือ การที่เจาหนาที่
ของรัฐปฏิบัติหนาที่โดยคํานึงถึงประโยชนสวนตนหรือพวกพองเปนหลัก โดยไมคํานึงถึงประโยชน

สวนรวม (ประโยชนสาธารณะ) ซึ่งถือเปนความผิดเชิงจริยธรรมและเปนความผิดขั้นแรกที่จะนําไปสู
การทุจริต สรางความเสียหายใหเกิดขึ้นกับประเทศชาติ

เพื่อเปนการเสริมสรางคุณธรรมและความโปรงใสในการดําเนินงานของหนวยงานภาครัฐ
รัฐบาลจึงกําหนดยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามทุจริต ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๐ -

๒๕๖๔) กําหนดใหการประเมินคุณธรรมและความโปรงใสเปนกลยุทธสําคัญในการปองกันการทุจริต
เชิงรุก เพื่อใหหนวยงานภาครัฐมีการดําเนินงานอยางโปรงใส มีแนวทางในการปองกันความเสี่ยงที่อาจ

กอใหเกิดการทุจริตและสามารถยับยั้งการทุจริตที่อาจเกิดขึ้นได

¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¼Å»ÃÐ⪹·Ñº«ŒÍ¹

คําวา Conflict of Interests มีการใชคําในภาษาไทยไวหลายคํา เชน “ผลประโยชน
ทับซอน” “ผลประโยชนขัดกัน” “ผลประโยชนขัดแยง” หรือ “ความขัดแยงกันระหวางผลประโยชน
สวนตนและผลประโยชนสวนรวม” ถอยคําเหลานี้ถือเปนรูปแบบหนึ่งของการแสวงหาประโยชน

โดยมิชอบ อันเปนการกระทําที่ขัดตอหลักคุณธรรม จริยธรรม และหลักการบริหารกิจการบานเมือง
ที่ดี (Good Governance) โดยทั่วไปเรื่องผลประโยชนทับซอน จึงหมายถึงความทับซอนระหวาง

ผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสาธารณะที่มีผลตอการปฏิบัติหนาที่ของเจาหนาที่ของรัฐ กลาวคือ
เปนสถานการณที่เจาหนาที่ของรัฐมีผลประโยชนสวนตนอยูและไดใชอิทธิพลตามอํานาจหนาที่และ

ความรับผิดชอบ เพื่อใหเกิดประโยชนสวนตัว โดยกอใหเกิดผลเสียตอผลประโยชนสวนรวม มีหลากหลาย
รูปแบบไมจํากัดวาจะอยูเฉพาะในรูปของตัวเงินหรือทรัพยสินเทานั้น แตรวมถึงผลประโยชนอื่นๆ

ที่ไมใชในรูปตัวเงินหรือทรัพยสิน
Ê Ó¹Ñ¡§Ò¹ ¡.¾. ไดใหนิยามคําวา “ผลประโยชนทับซอน” คือ สถานการณหรือการกระทํา

ของบุคคล (ไมวาจะเปนนักการเมือง ขาราชการ พนักงานบริษัท ผูบริหาร) มีผลประโยชนสวนตน
เขามาเกี่ยวของ จนสงผลกระทบตอการตัดสินใจ หรือการปฏิบัติหนาที่ในตําแหนงนั้น การกระทํา

ดังกลาวอาจเกิดขึ้นâ´ÂÃÙŒμÑÇËÃ×ÍäÁ‹ÃÙŒμÑÇ ·Ñé§à¨μ¹Ò ËÃ×ÍäÁ‹à¨μ¹Ò หรือบางเรื่องเปนการปฏิบัติสืบตอ
กันมาจนไมเห็นวาจะเปนสิ่งผิดแตอยางใด พฤติกรรมเหลานี้เปนการกระทําความผิดทางจริยธรรมของ

เจาหนาที่รัฐที่ตองคํานึงถึงผลประโยชนสาธารณะ (ประโยชนของสวนรวม) แตกลับตัดสินใจปฏิบัติหนาที่
โดยคํานึงถึงประโยชนของตนเองหรือพวกพอง

ผลประโยชนทับซอนหรือการขัดกันของผลประโยชน (conflict of interests) คือ
สถานการณที่บุคคลผูดํารงตําแหนงอันเปนที่ไววางใจ (เชน ทนายความ นักการเมือง ผูบริหาร หรือ