Page 30 - SPaceP สถานีบาลี
P. 30

SpaceP สถานีบาลี                                              29
                  [ถาม] โจทกบุคคลได้ท้วงติงในฌานที่ ๔ นี้ว่า เมื่อเป็นเช่นนั้น เพราะเหตุไร

        จึงทรงแสดงเวทนาเแม้ที่ละได้แล้วเหล่านั้นในขณะอุปจาระของฌานนั้นๆ  รวมไว้ใน
        ฌานที่ ๔ นี้

                  [ตอบ] เพื่อถือเอาง่าย (เพื่อจำาง่าย)

                  ท่านต้องการจะแสดงถึงปัญหาที่เคยเกิดขึ้นมาแล้วว่า ทำาไมต้องแสดงโดย
        รวมเวทนาที่ละได้ ในขณะอุปจาระของฌานนั้น ๆ ไว้ในฌานที่ ๔ นี้อีก จึงวาง เอตฺถาห
        หน้าคำาถาม แล้วก็ตอบคำาถามว่า เพื่อจำาง่ายเข้าใจง่าย

                  เอตฺถาห ยทิ ปจฺจยฏฺโ อาหารฏฺโ อถ กสฺมา อญฺเญสุปิ สตฺตานำ ปจฺจเยสุ

        วิชฺชมาเนสุ อิเมเยว จตฺตาโร วุตฺตาติ ?
                  วุจฺจเต อชฺฌตฺติกสนฺตติยา วิเสสปจฺจยตฺตา. 52

                  [ถาม]  โจทกบุคคลได้ท้วงติงในเรื่องนี้ว่า  หากมีอรรถว่าเหตุช่วย,  อรรถ
        ของอาหารศัพท์ เมื่อเป็นเช่นนั้น เมื่อเหตุแม้อื่นทั้งหลายของสัตว์ก็มีอยู่ เพราะเหตุไร
        จึงตรัสเฉพาะอาหาร ๔ ประการนี้เท่านั้น ?

                  [ตอบ]  ข้าพเจ้าจะตอบคำาถามดังต่อไปนี้  เพราะเป็นเหตุพิเศษในภายใน
        สันดาน (ร่างกาย และจิตใจ) ของตน

                  เอตฺถาห “นนุ จ วิตกฺกวิจารานำ วูปสมาติ อิมินาปิ อยมตฺโถ สิทฺโธ. อถ
        กสฺมา  ปุน  วุตฺตำ  อวิตกฺกำ  อวิจารนฺติ  ?  วุจฺจเต  เอวเมตำ  สิทฺโธวายมตฺโถ  น  ปเนตำ

        ตทตฺถทีปกำ. 53
                  [ถาม]  โจทกบุคคลได้ท้วงติงในคำาว่า  ไม่มีวิตกและวิจารนี้ว่า  อรรถว่า

        ไม่มีวิตกและวิจารนี้  สำาเร็จแล้วแม้ด้วยคำานี้ว่า  “เพราะละวิตกและวิจารได้”มิใช่หรือ
        เมื่อเป็นเช่นนั้น  เพราะเหตุไรจึงกล่าวซำ้าอีกว่า  “อวิตกฺกำ  อวิจารำ  (ไม่มีวิตกและไม่มี
        วิจาร)”

                  [ตอบ] ข้าพเจ้าจะตอบคำาถามดังนี้ คำาว่า วิตกฺกวิจารานำ นี้มีอย่างนี้ อรรถว่า
        ไม่มีวิตกและวิจาร  สำาเร็จแล้วนั่นเอง  แต่คำานั้นไม่สามารถแสดงอรรถว่าไม่มีวิตกและ

        วิจารได้
                  52 ม.มู.อ. (บาลี) ๑/๙๐/๒๒๒.
                  53 วิ.มหา.อ. (บาลี) ๑/๑๑/๑๔๕.

                                        คัมภีรญาณ
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35