Page 28 - SPaceP สถานีบาลี
P. 28
SpaceP สถานีบาลี 27
พระฎีกาจารย์ ท่านจึงใช้ เอตฺถาห วางไว้หน้าคำาถาม แล้วก็ตอบคำาถามนั้นไว้ท้าย
คำาถามเอง เพื่อให้รู้ว่า ปัญหานี้เคยถามและเคยได้รับคำาตอบมาแล้ว
47
แปลว่า โจทกบุคคลได้ท้วงติงใน ... นี้, ผู้ถามได้ท้วงติงใน ... นี้
เอตฺถาห “กึ ปน เปตฺติวิสยูปปนฺนา เอว ญาติเหตุ สมฺปตฺติโย ลภนฺติ
อุทาหุ อญฺเญปิติ?
น เจตฺถ อมฺเหหิ วตฺตพฺพำ อตฺถิ ภควตา เอว พฺยากตตฺตา. 48
[ถาม] โจทกบุคคลได้ท้วงติงในเรื่องนี้ว่า ก็ผู้เข้าถึงภูมิเปรตนั่นเองจะได้
สมบัติ เพราะเหตุคือญาติหรือ หรือว่าบุคคลแม้อื่นจะได้สมบัติ
[ตอบ] ก็ในเรื่องนี้ข้าพเจ้าไม่จำาเป็นต้องตอบเอง เพราะพระผู้มีพระภาค
พระองค์ทรงพยากรณ์ด้วยพระองค์เองแล้ว
ท่านใช้ เอตฺถาห อธิบาย เพื่อแสดงว่า เรื่องนี้มีคนถามและท่านก็ได้ตอบไว้
แล้วว่า โจทกบุคคล ได้ท้วงติงว่า ญาติผู้ตายเป็นเปรตจะได้ผลบุญที่ญาติอุทิศให้ หรือ
คนอื่นจะได้ [คำาตอบคือได้รับตามสมควรแก่ภพที่สัตว์นั้นๆ ไปเกิด]
เอตฺถาห ขีณาสวานำ ปน กงฺขา นาม กาจิปิ นตฺถิ กสฺมา เถโร เอวมาหาติ?
สจฺจเมเวตำ ปมมคฺเคเนว สมุจฺเฉทำ คตา. น ปเนสา วิจิกิจฺฉาสงฺขาตา กงฺขาติ กินฺตุ
ปญฺญตฺติอชานนำ นาม. เถโร ปน ภควนฺตำ พุทฺธวำสำ ปุจฺฉิตุกาโม โส ปน พุทฺธานำเยว วิสโย น
ปจฺเจกพุทฺธพุทฺธสาวกานำ ตสฺมา เถโร อวิสยตฺตา เอวมาห. 49
[ถาม] โจทกบุคคลได้ท้วงติงในเรื่องนี้ (เพราะจะกำาจัดความสงสัย) ว่า ก็
ธรรมดา ความสงสัยแม้เล็กน้อยของพระขีณาสพย่อมไม่มี เพราะเหตุไร พระเถระจึงได้
กล่าวอย่างนี้ ?
[ตอบ] คำานั้นถูกต้องนั่นเอง ท่านเหล่านั้นตัด (กิเลสหมดสิ้น) ด้วยโสตาปัตติ-
มรรคนั้นนั่นเองแล้ว ก็ความสงสัย คือ วิจิกิจฉานั้นย่อมไม่มี แต่ท่านไม่รู้บัญญัติ
พระเถระประสงค์จะถามพุทธวงศ์กับพระผู้มีพระภาคเท่านั้น ก็พุทธวงศ์นั้นเป็นวิสัย
47 พระอาทิจจรังสีมหาเถระ, คัมภีรัตถนิยามวิสสัชชนา, เล่มที่ ๒, พิมพ์ครั้งที่ ๒,
(ย่างกุ้ง: โรงพิมพ์ชัมพูมิตสเวปิฏกัต, ๒๔๗๙), หน้า ๔-๖.
48 ขุ.เปต.อ. (บาลี) ๑/๑๘/๒๙.
49 ขุ.พุทฺธ.อ. (บาลี) ๑/๔๘/๘๐.
คัมภีรญาณ
