Page 154 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 154
ﻣﺪﻳﺪ ﺷﺎﻫﺰادﮔﺎن اﺷﻜﺎﻧﻲ در آﻧﺠﺎ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻛﺮدهاﻧﺪ ،ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺸﻨﻲ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ
زور ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ دﻳﻦ زرﺗﺸﺘﻲ را در آﻧﺠﺎ رواج دﻫﻨﺪ .ارﻣﻨﻴﺎن در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻳﻬﺎ ﻗﺮﻧﻬﺎ
ﭘﺎﻳﺪاري و ﻟﺠﺎﺟﺖ ﻛﺮده ﻧﺨﺴﺖ در ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺘﻲ ﺧﻮد ﭘﺎ ﻓﺸﺮده و ﺳﭙﺲ در ﺣﺪود ﺳﺎل 302
ﻣﻴﻼدي اﻧﺪك اﻧﺪك ﺑﻨﺎي ﮔﺮوﻳﺪن ﺑﻪ دﻳﻦ ﻋﻴﺴﻮي را ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻣﺨﺼﻮﺻﻲ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻛﻠﻴﺴﺎي ارﻣﻨﻲ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ،و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻫﻤﻴﻦ اﺧﺘﻼف ﻣﺬﻫﺒﻲ در ﺗﻤﺎم دوره ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ﻛﺸﻤﻜﺶ ﺑﺮ ﺳﺮ
ارﻣﻨﺴﺘﺎن در ﻣﻴﺎن اﻳﺮان و روم ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻮد ،و اﻳﻦ اﺧﺘﻼف ﻧﻴﺰ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻳﺮان را در ﺑﺮاﺑﺮ اﻣﭙﺮاﺗﻮران رم و
ﺑﻴﺰﻧﺘﻴﻪ ﻳﺎ ﺑﻮزﻧﺘﻴﻪ)ﺑﻴﺰاﻧﺲ( و روﻣﻴﺔ اﻟﺼﻐﺮي ﻳﺎ روم ﻏﺮﺑﻲ و ﺷﺮﻗﻲ ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻲﻛﺮد ،ﺑﻠﻜﻪ ﻛﺎر ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن دﻳﮕﺮ
و از آن ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺎزﻳﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮدﻧﺪ آﺳﺎن ﻛﺮد).(1
اﻳﻀﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
از ﻛﺮﻳﺘﺮ ،ﻣﻮﺑﺪان ﻣﻮﺑﺪ زﻣﺎن ﺷﺎﭘﻮر اول ﻛﻪ ﭘﺲ از او ﻧﻴﺰ ﻣﺪﺗﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﺎر ﺑﻮده ﺳﻪ ﻛﺘﻴﺒﻪ در ﻧﻘﺶ رﺟﺐ و
ﺳﺮ ﻣﺸﻬﺪ و ﻛﻌﺒﻪ زردﺷﺖ ﺑﺎﻗﻲ اﺳﺖ و ﺟﺰﺋﻴﺎت اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ زور ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺮاي اﻧﺘﺸﺎر دﻳﻦ زرﺗﺸﺖ
در ﻧﻮاﺣﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده اﺳﺖ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ).(2
در ﻛﺘﺎب"ﺗﻤﺪن اﻳﺮاﻧﻲ"ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ درﺑﺎره ﻛﺘﻴﺒﻪ ﻣﻮﺑﺪ ﺳﺎﺑﻖ اﻟﺬﻛﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ:
در ﺳﺎل 1939ﻣﻴﻼدي در ﻧﻘﺶ رﺳﺘﻢ ،ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﻴﺪ ،ﻫﻴﺌﺖ ﺣﻔﺎري ﺑﻨﮕﺎه ﺧﺎوري ﺷﻴﻜﺎﮔﻮ ،در
ﺳﻤﺖ ﻣﺸﺮق ﺑﻨﺎﻳﻲ ﻛﻪ"ﻛﻌﺒﻪ زرﺗﺸﺖ"ﻧﺎم دارد ،ﻛﺘﻴﺒﻪ ﻃﻮﻳﻠﻲ ﺑﻪ دﺳﺖ آورد ﻛﻪ در آن ﻣﻮﺑﺪ "ﻛﺮﻳﺘﺮ"
ﺷﺮح ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ از 242ﺗﺎ 293ﺑﻌﺪ از ﻣﻴﻼد ﻛﻢ ﻛﻢ رﻳﺎﺳﺖ روﺣﺎﻧﻴﻮن ﻣﺬﻫﺐ زرﺗﺸﺖ را
اﺷﻐﺎل ﻛﺮده اﺳﺖ .ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻛﺘﻴﺒﻪ ﻫﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﺪه اي از ﻣﺒﻠﻐﺎن ﻣﺬاﻫﺐ ﺧﺎرﺟﻲ)(3
را ﻛﻪ ﻣﺎﻧﺪن آﻧﻬﺎ در اﻳﺮان ﺻﻼح ﻧﺒﻮد از اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﺑﻴﺮون ﻛﺮدﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻬﻮدﻳﻬﺎ"،ﺳﻤﻨﺎﻫﺎ"ﻳﺎ رﻫﺒﺎﻧﺎن
ﺑﻮداﻳﻲ،
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب ،ﺻﻔﺤﻪ 21اﻳﻀﺎ رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻪ ﻛﺮﻳﺴﺘﻦ ﺳﻦ ،اﻳﺮان در زﻣﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ،ﺻﻔﺤﻪ308 .
) (2ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب ،ﺻﻔﺤﻪ27 .
) (3ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻏﻴﺮ رﺳﻤﻲ و ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ آن وﻗﺖ.
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 153
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
