Page 153 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 153
ﻗﺮار ﻧﻤﻲ دادﻧﺪ .ﺧﺎﺻﻪ اﮔﺮ ﻫﻤﻜﻴﺸﺎن آﻧﻬﺎ در ﻳﻜﻲ از ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺧﺎرﺟﻪ داراي ﻋﻈﻤﺘﻲ ﺑﻮدﻧﺪ).(1
ﺳﻌﻴﺪ ﻧﻔﻴﺴﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﺒﺐ آﺷﻔﺘﮕﻲ اوﺿﺎع اﻳﺮان در دوره ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن اﻳﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان،
ﻫﻤﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان ﭘﻴﺮو دﻳﻦ زردﺷﺖ ﻧﺒﻮدﻧﺪ و اردﺷﻴﺮ ﺑﺎﺑﻜﺎن ﭼﻮن ﻣﻮﺑﺪ زاده ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻳﺎري روﺣﺎﻧﻴﺎن دﻳﻦ
زردﺷﺖ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ رﺳﻴﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ وﺳﻴﻠﻪ ﻛﻪ ﺑﻮد دﻳﻦ ﻧﻴﺎﻛﺎن ﺧﻮد را در اﻳﺮان اﻧﺘﺸﺎر داد و ﭼﻮن ﭘﺎﻳﻪ ﺗﺨﺖ
ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ﺑﺮ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻮﺑﺪان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ از آﻏﺎز ،روﺣﺎﻧﻴﺎن ﻧﻴﺮوي ﺑﺴﻴﺎري در اﻳﺮان ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻘﺘﺪرﺗﺮﻳﻦ
ﻃﺒﻘﻪ اﻳﺮان را ﺗﺸﻜﻴﻞ دادﻧﺪ و ﺣﺘﻲ ﺑﺮ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﺮﺗﺮي ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ،ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﻫﺮ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﺗﺎ از
ﻣﻴﺎن ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺳﻠﻄﻨﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﺴﻲ را ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﺰﻳﺪﻧﺪ و ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮد ﺗﺎج ﺑﺮ ﺳﺮش ﻧﻤﻲ
ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻧﻤﻲ رﺳﻴﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻣﻴﺎن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن اﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺗﻨﻬﺎ اردﺷﻴﺮ
ﺑﺎﺑﻜﺎن ﭘﺴﺮش ﺷﺎﭘﻮر را ﺑﻪ وﻟﻴﻌﻬﺪي ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه اﺳﺖ و دﻳﮕﺮان ﻫﻴﭽﻴﻚ.ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد را اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻜﺮده و
وﻟﻴﻌﻬﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻪاﻧﺪ .زﻳﺮا اﮔﺮ ﭘﺲ از ﻣﺮﮔﺸﺎن "ﻣﻮﺑﺪان ﻣﻮﺑﺪ"ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ وي ﺗﻦ در ﻧﻤﻲداد ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ
ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ دوره ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻫﻤﻪ دﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪه"ﻣﻮﺑﺪان ﻣﻮﺑﺪ"ﺑﻮدﻧﺪ و ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﺸﺎن ﻛﻪ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدار ﻧﺒﻮد دﭼﺎر ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻮﺑﺪان ﻣﻲﺷﺪ و او را ﺑﺪ ﻧﺎم ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ،ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻳﺰدﮔﺮد دوم ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺳﺎﻳﺎن
ﺑﺪرﻓﺘﺎري ﻧﻜﺮد و ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﻣﻮﺑﺪان ﺑﻪ ﻛﺸﺘﺎر اﻳﺸﺎن ﺗﻦ در ﻧﺪاد او را"ﺑﺰﻫﻜﺎر"و"ﺑﺰﻫﮕﺮ"ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ و ﻫﻤﻴﻦ
ﻛﻠﻤﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎزﻳﺎن"اﺛﻴﻢ"ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺮدﻧﺪ و وي ﭘﺲ از ﻫﺸﺖ ﺳﺎل ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪران ﺧﻮد
ﺑﺎ ﺗﺮﺳﺎﻳﺎن اﻳﺮان ﺑﺪرﻓﺘﺎري ﻛﻨﺪ).(2
اﻳﻀﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
در ارﻣﻨﺴﺘﺎن ﻛﻪ از زﻣﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ دوﻟﺖ"ﻣﺎد"ﭼﻪ در دوره ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ و ﭼﻪ در دوره اﺷﻜﺎﻧﻲ و ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ
ﻫﻤﻴﺸﻪ از اﻳﺎﻻت ﻣﺴﻠﻢ اﻳﺮان ﺑﻮده و ﻣﺪﺗﻬﺎي
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1اﻳﺮان در زﻣﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ،ﺗﺮﺟﻤﻪ رﺷﻴﺪ ﻳﺎﺳﻤﻲ ،ﺻﻔﺤﻪ290
) (2ﺗﺎرﻳﺦ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻳﺮان ،ﺟﻠﺪ ،2ص .19
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 152
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
