Page 164 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 164
اﺳﺎس و روح آن از ﺧﻮدﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮده و ﻣﺆﺳﺲ اﻳﻦ ﺑﻨﺎي ﻋﻈﻴﻢ و رﻳﺰﻧﺪه ﭘﻲ آن ،ﺧﻮد آن ﺷﺨﺺ ﻋﺠﻴﺐ
ﺑﻮده و رﻧﮕﻬﺎي ادﻳﺎن ﻣﻌﺮوف دﻳﮕﺮ ﻋﺎرﺿﻲ و ﻋﻤﺪه ﺑﺮاي ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻧﺸﺮ دﻳﻦ ﻣﺎﻧﻲ در ﻣﻤﺎﻟﻚ دﻳﮕﺮ و ﺑﻴﻦ
دﻳﮕﺮ اﻗﻮام ﻫﻨﺪي و زردﺷﺘﻲ و ﻋﻴﺴﻮي ﺑﻮده اﺳﺖ).(1
ﻣﺤﺘﻮﻳﺎت دﻳﻦ ﻣﺎﻧﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻮده و ﺧﻮد ﻣﺎﻧﻲ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﻓﻌﻠﻲ ﻣﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﻧﻴﺴﺖ ،در
ﻓﺼﻠﻬﺎي ﺑﻌﺪ ﻛﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ"ﺛﻨﻮﻳﺖ"و ﻏﻴﺮه ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد ﻻاﻗﻞ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﻌﺘﻘﺪات و آداب و ﺷﺮاﻳﻊ
ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ را ﺷﺮح ﺧﻮاﻫﻴﻢ داد .آﻧﭽﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ دﻳﻦ ﻣﻘﺎرن ﻇﻬﻮر اﺳﻼم ﭼﻪ
وﺿﻌﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ ﭼﻘﺪر ﭘﻴﺮو داﺷﺘﻪ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎذﺑﻪ و ﻧﻔﻮذي داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ در ﺣﺎل رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ
ﺑﻮده و ﻳﺎ در ﺣﺎل اﻧﺤﻄﺎط و زوال؟
ﻗﺪر ﻣﺴﻠﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ دﻳﻦ داﻋﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ داﺷﺘﻪ و ﻣﺎﻧﻲ ﻣﺪﻋﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي ﺑﻮده و ﺧﻮد را آﺧﺮﻳﻦ
ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ و دﻳﻦ ﺧﻮد را ﻛﺎﻣﻠﺘﺮﻳﻦ ادﻳﺎن ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪه اﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ زﺑﺮدﺳﺘﻲ در دورهﻫﺎي ﺑﻌﺪ داﺷﺘﻪ
و ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﻼف زردﺷﺘﻲ ﮔﺮي از ﻣﺮزﻫﺎي اﻳﺮان ﺑﮕﺬرد و ﻣﺮدم ﻛﺸﻮرﻫﺎي زﻳﺎدي را ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮذ
ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﺪ .ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﻓﺸﺎرﻫﺎ و ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ از ﻧﺎﺣﻴﻪ روﺣﺎﻧﻴﺎن زردﺷﺘﻲ دﻳﺪ ﺗﺎ ﻇﻬﻮر اﺳﻼم
ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻮد و ﻣﺎﻧﻮﻳﻬﺎ ﺑﻴﺶ از زردﺷﺘﻴﺎن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻤﻼت ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدادﻧﺪ و در دوره
اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻗﺮن وﺟﻮد داﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﺗﺪرﻳﺠﺎ ﻣﻨﻘﺮض ﺷﺪهاﻧﺪ.
ﻇﻬﻮر ﻣﺎﻧﻲ در اواﻳﻞ ﻋﻬﺪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﺗﻮﻟﺪ ﻣﺎﻧﻲ در ﺑﻴﻦ اﻟﻨﻬﺮﻳﻦ واﻗﻊ ﺷﺪه وﻟﻲ ﺧﻮد او اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﮋاد
اﺳﺖ .ﻣﺎﻧﻲ ،زﻣﺎن اردﺷﻴﺮ ﺳﺮ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن را درك ﻛﺮده اﺳﺖ و ﻇﺎﻫﺮا ادﻋﺎي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﻳﺶ در زﻣﺎن
ﺷﺎﻫﭙﻮر اول ﭘﺴﺮ اردﺷﻴﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ،و ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺷﺎﻫﭙﻮر ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ دﻋﻮت ﻣﺎﻧﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻟﺤﻈﻪاي
ﻣﺮدد ﺷﺪ ﻛﻪ دﻳﻦ ﻣﺎﻧﻲ را ﺑﻪ ﺟﺎي دﻳﻦ زردﺷﺖ دﻳﻦ رﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮر ﻗﺮار دﻫﺪ ،اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ اﻧﺪﻳﺸﻪ
ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﺪ) (2و ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺪود ﻗﺮن ﻫﻔﺘﻢ ﻫﺠﺮي ﺑﻘﺎﻳﺎﻳﻲ از ﻣﺎﻧﻮﻳﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻃﻠﻮع ﺗﺎ
اﻧﻘﺮاض ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ در ﺣﺪود ﻫﺰار ﺳﺎل ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ.
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب ،ﺻﻔﺤﻪ .36
) (2ﺗﻤﺪن اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺟﻤﻌﻲ از ﺧﺎورﺷﻨﺎﺳﺎن ،ﺻﻔﺤﻪ .222
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 163
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
