Page 165 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 165
دﻳﻦ ﻣﺎﻧﻲ در آﻏﺎز ،اﻧﺘﺸﺎر ﺳﺮﻳﻊ و ﻓﻮق اﻟﻌﺎده ﻳﺎﻓﺖ ،آﻗﺎي ﺗﻘﻲ زاده ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺎﻧﻮﻳﺎن و دﻋﺎت آﻧﻬﺎ و ﭘﻴﺮواﻧﺸﺎن ﺗﺎ ﻃﻐﻴﺎن ﻣﻐﻮل ﺧﻮد داﺳﺘﺎﻧﻲ دراز ﻣﻲﺷﻮد و ﻓﺼﻮل ﻧﻤﺎﻳﺎن آن
اﻧﺘﺸﺎر ﺳﺮﻳﻊ ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ اﺳﺖ در ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺤﺪي ﻛﻪ در ﺣﺪود ﺳﻨﻪ 300ﻣﺴﻴﺤﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻗﺮﻳﺐ ﻳﻜﺮﺑﻊ ﻗﺮن ﺑﻌﺪ از
وﻓﺎت ﻣﺎﻧﻲ ،دﻳﻦ وي در ﺳﻮرﻳﻪ و ﻣﺼﺮ و اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺷﻤﺎﻟﻲ ﺗﺎ اﺳﭙﺎﻧﻲ و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﮔﺎل ﺟﻠﻮﺗﺮ رﻓﺘﻪ).(1
اﻳﻀﺎ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ:
در ﻃﺨﺎرﺳﺘﺎن و در ﻣﺮو و ﺑﻠﺦ دﻳﻦ ﻣﺎﻧﻲ ﭘﻴﺮوان زﻳﺎدي داﺷﺖ ﺑﻪ ﺣﺪي ﻛﻪ"ﻫﻮﺋﻦ ﺗﺴﻮﻧﮓ"ﺳﻴﺎح ﭼﻴﻨﻲ
در رﺑﻊ دوم ﻗﺮن ﻫﻔﺘﻢ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ دﻳﻦ ﻣﻄﻠﻖ اﻳﺮان اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺼﻮد آن ﻧﻮاﺣﻲ اﻳﺮان ﺑﻮده
ﻛﻪ در ﺣﺪود ﻃﺨﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ دﻳﻦ ﻣﺎﻧﻲ در آﻧﺠﺎﻫﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻗﻮت داﺷﺖ و در اواﺋﻞ ﻗﺮن ﻫﺸﺘﻢ ﻣﺴﻴﺤﻲ
ﻳﻚ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻣﺎﻧﻮي در ﻃﺨﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮد).(2
ﻛﺮﻳﺴﺘﻦ ﺳﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
ﺑﺎ وﺟﻮد ﻓﺸﺎر و ﺳﺨﺘﮕﻴﺮي ﻛﻪ در ﻛﺸﻮر اﻳﺮان از ﺟﺎﻧﺐ روﺣﺎﻧﻴﻮن زردﺷﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﻣﺎﻧﻮي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ
ﻣﻴﺎﻣﺪ ،اﻳﻦ آﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ اﻳﺮان ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪ وﻟﻲ ﻛﻤﺎ ﺑﻴﺶ ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ و ﺳﺮي ﺑﻮد .رواﻳﺎﺗﻲ راﺟﻊ ﺑﻪ
ﺗﻌﻘﻴﺐ و آزار ﻣﺎﻧﻮﻳﺎن در ﻋﻬﺪ ﻧﺮﺳﻲ و ﻫﺮﻣﺰد دوم در ﻣﺘﻨﻬﺎي ﻗﺒﻄﻲ ﻣﺎﻧﻮﻳﻪ ﻣﺴﻄﻮر اﺳﺖ .ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﻋﺪي
ﭘﺎدﺷﺎه ﻋﺮب ﺣﻴﺮه اﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ را ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﺮد .در اﻳﺎﻟﺖ ﺑﺎﺑﻞ ﻛﻪ ﻣﻨﺸﺎ اﻳﻦ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻮد و در ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ
ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ ﺗﻴﺴﻔﻮن ﺑﺴﻲ از ﻣﺎﻧﻮﻳﻪ ﻣﻲزﻳﺴﺘﻨﺪ ،اﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻓﺸﺎر و ﺗﻌﺪي اﻫﻞ زﻣﺎن ﮔﺮوﻫﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ
ﻣﺸﺮق و ﺷﻤﺎل ﻛﻪ ﻣﺴﻜﻦ ﻃﻮاﺋﻒ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﮋاد ﺑﻮد ﻫﺠﺮت ﻛﺮدﻧﺪ .در ﺳﻐﺪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻋﻈﻴﻢ از ﻣﺎﻧﻮﻳﻪ ﺳﺎﻛﻦ
ﺷﺪﻧﺪ .اﻳﻦ ﻣﺎﻧﻮﻳﺎن ﺷﺮﻗﻲ رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ارﺗﺒﺎط ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻫﻤﻜﻴﺸﺎن ﻏﺮﺑﻲ از دﺳﺖ دادﻧﺪ)...(3
ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺎﻧﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﻣﻨﻘﺮض ﺷﺪ ،ﻣﺴﻠﻤﺎ اﺳﻼم ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ اﺳﺖ .ﻣﺎﻧﻮﻳﺖ
ﻳﻚ ﻛﻴﺶ ﺻﺪ در ﺻﺪ ﺛﻨﻮي اﺳﺖ و ﻃﺒﻌﺎ ﭼﻨﻴﻦ آﻳﻴﻨﻲ
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﻣﺎﻧﻲ و دﻳﻦ او ،ﺻﻔﺤﻪ.18
) (2ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب ،ﺻﻔﺤﻪ )19ﭘﺎورﻗﻲ(.
) (3اﻳﺮان در زﻣﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن ،ﺻﻔﺤﻪ .225
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 164
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
